Page 92 - 040
P. 92
92
9. ปัจจัยด้านบรรยากาศและวัฒนธรรมองค์การ
9.1 บรรยากาศองค์การ
ื่
การศึกษาเรองบรรยากาศขององค์การ เป็นการศึกษาความส าคัญของ
บรรยากาศที่เกี่ยวข้องผูกพันกับหน่วยงาน ช่วยให้ทราบถึงพฤติกรรมของบุคลากรที่อยู่ในองค์การ
นั้น และเป็นการบรรยายองค์การมากกว่าจะประเมินองค์การ เพราะเป็นการปฏิบัติงานใน
ชีวิตประจ าวันของบุคลากรในองค์การ การสร้างบรรยากาศหรือสภาพแวดล้อมในการท างานที่ดี
ี
เป็นเรื่องส าคัญและเป็นปัจจัยพื้นฐานส าหรับการสร้างองค์การให้เป็นองค์การที่มีการเรยนรู้
(เกศรา รักชาติ, 2549 : 37) ดังนั้นการศึกษาบรรยากาศขององค์การจึงมีความจ าเป็นส าหรับ
ผู้บริหาร ธร สุนทรายุทธ (2551 : 514-515 ) ได้ให้ความหมายของบรรยากาศโรงเรยนไว้ว่า
ี
บรรยากาศโรงเรียน หมายถึง การรับรู้ของครูที่มีต่อสภาพแวดล้อมในการท างานของโรงเรียน
ทั้งที่เป็นองค์การอย่างเป็นทางการและไม่ทางการ บุคลิกลักษณะของผู้ร่วมงาน และภาวะผู้น าที่มี
อิทธิพลต่อองค์การ หรืออาจจะกล่าวอีกนัยหนึ่งว่า คุณลักษณะภายในที่ท าให้โรงเรียนแห่งหนึ่ง
ต่างจากโรงเรียนอีกแห่งหนึ่ง และพฤติกรรมที่มีอิทธิผลของบุคลากรในแต่ละโรงเรียนคือ
บรรยากาศองค์การแต่ละโรงเรียน ซึ่งจะมีความสัมพันธ์เชิงคุณภาพของสภาพแวดล้อมในโรงเรียน
ดังนั้น บรรยากาศในโรงเรียนจึงมีผลกระทบต่อพฤติกรรมหลักขององค์การ และบรรยากาศยังเป็น
ปัจจัยหนึ่งที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิภาพของการกระท าของบุคลากร ท าให้องค์การประสบ
ความส าเร็จอย่างมีประสิทธิภาพได้พอ ๆ กับความรู้ความสามารถของบุคลากรเอง ดังนั้น
บรรยากาศขององค์การ สามารถให้ความหมายถึง สภาพการปฏิบัติงานร่วมกันในลักษณะที่แสดง
ถึงปฏิสัมพันธ์ของคนทุกคนในองค์กร บรรยากาศขององค์การมี 6 แบบ คือ (ภารดี อนันต์นาวี,
2551 : 189-191)
1) บรรยากาศแบบแจ่มใส (Open Climate) เป็นบรรยากาศที่คณะครูมี
ขวัญและก าลังใจดีมาก คณะครูมีความสามัคคีช่วยเหลือการงานเป็นอย่างดี ครูมีงานท าพอเหมาะ
กับความสามารถของแต่ละบุคคล มีความภาคภูมิใจที่ได้เป็นสมาชิกขององค์การ มีกฎเกณฑ์
ระเบียบที่มีความจ าเป็นส าหรับการอ านวย การบริหารงานและควบคุมการปฏิบัติงานของครู แต ่
ยืดหยุ่นได้ตามสถานการณ์ ท าให้สามารถผลิตผลงานที่ดีและมีคุณภาพ บรรยากาศปฏิบัติงานแบบ
นี้เป็นแบบที่พึงประสงค์แก่สมาชิกมากที่สุด
2) บรรยากาศแบบอิสระ (Autonomous Climate) มีบรรยากาศที่มี
แนวโน้มที่จะให้คณะครูมีความพึงพอใจ ในการสร้างความสัมพันธ์ฉันมิตรมากกว่าความพึงพอใจที่
เกิดจากผลส าเร็จของงาน ผู้บริหารเปิดโอกาสให้ท างานอย่างอิสระ และจะส่งเสริมสวัสดิการของ
ครู และให้ก าลังใจแต่ไม่ดีเท่ากับบรรยากาศแจ่มใส
