Page 51 - 026
P. 51
51
เกี่ยวข้องทั้งจากหน่วยงานรัฐ การวางแผน การจัดทรัพยากร และการศึกษา ได้ปรึกษากับภาคการ
ผลิตและบริการ กลุ่มประชาสังคม เยาวชนนิสิตนักศึกษา สถาบันอุดมศึกษารวมถึงวิทยาลัยชุมชน มี
การสัมภาษณ์ผู้รู้ ผู้น าทางการเมืองระดับประเทศ ผู้น าองค์กรปกครองท้องถิ่น ศึกษาเอกสารวิชาการ
และท าวิจัยเพิ่มเติม
กรอบแผนอุดมศึกษาระยะยาวฉบับที่สองนี้ ออกแบบโดยค านึงถึงมิติบูรณาการและองค ์
รวมของการพัฒนาอุดมศึกษาเพื่อก าหนดทิศทางยุทธศาสตร์(Strategic direction) สาระหลักมีสอง
ส่วน ส่วนแรกเป็นการวิเคราะห์ภาพฉายและนัยยะส าคัญที่เป็นปัจจัยแวดล้อมรุมเร้า ส่งผลกระทบต่อ
มนุษย์และโลก ประเทศไทย จนถึงอุดมศึกษา ส่วนสองเป็นปัจจัยภายในระบบอุดมศึกษา ภาพฉาย
ปัจจุบันและอนาคต(scenario)มี 7 เรื่องคือ ความเปลี่ยนแปลงด้านประชากร พลังงานและ
สิ่งแวดล้อม การมีงานท าและตลาดแรงงานในอนาคต การจัดการความขัดแย้งและความรุนแรง การ
กระจาย อ านาจการปกครองเยาวชนไทย นักศึกษาไทย และบัณฑิตในอนาคต และเศรษฐกิจพอเพียง
ปัจจัยภายในระบบอุดมศึกษาได้พิจารณา 9 ประเด็น ได้แก่ รอยต่อกับการศึกษาระดับอื่น การ
แก้ปัญหาอุดมศึกษาในปัจจุบัน ธรรมาภิบาลและการบริหารจัดการ การพัฒนาขีดความสามารถใน
การแข่งขันของประเทศ การเงินอุดมศึกษาการพัฒนาบุคลากรในอุดมศึกษา เครือข่ายอุดมศึกษา การ
พัฒนาอุดมศึกษาในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจจังหวัดชายแดนภาคใต้ และโครงสร้างพื้นฐานการ
เรียนรู้
ความเปลี่ยนแปลงด้านประชากร ประชากรไทยยังเพิ่มขึ้นต่อไปอย่างช้าๆ จ านวนเด็ก
และเยาวชนที่ลดลง อัตราการปันผลประชากรที่จะหมดไป และผู้สูงอายุที่เพิ่มขึ้นต่อเนื่อง ภาพฉาย
ดังกล่าวชี้ให้อุดมศึกษาโดยเฉพาะส าหรับประชากรวัยอุดมศึกษา 18-22 ปี ต้องลดการขยายตัวอย่าง
ไม่มีจุดสิ้นสุดเช่นหลายทศวรรษที่ผ่านมา โดยเน้นคุณภาพ อุดมศึกษาต้องเพิ่มบทบาทด้านการเพิ่ม
ผลิตภาพเศรษฐกิจของกลุ่มวัยท างาน เน้นการศึกษาต่อเนื่องเพื่อรองรับการเปลี่ยนงานและอาชีพ การ
เกิดอาชีพใหม่ อุดมศึกษาต้องส่งเสริมผู้สูงอายุให้ยังมีผลิตภาพทางสังคมและเศรษฐกิจ (Social and
economic productivity) พลังงานและสิ่งแวดล้อม เป็นปัญหาร่วมของทุกประเทศ ประเทศไทย
พึ่งพิงพลังงานน าเข้าสูง ส่งผลต่อเศรษฐกิจประเทศ เนื่องจากราคาพลังงานโดยเฉพาะน้ ามันเพิ่มขึ้น
ต่อเนื่องและจะไม่ถูกลง การใช้พลังงานจากฟอสซิลสร้างปัญหาเรือนกระจก ส่งผลต่อความอยู่รอด
ของมนุษยชาติอุดมศึกษาต้องสร้างความตระหนักการอนุรักษ์พลังงาน สิ่งแวดล้อม และ
ิ
ทรัพยากรธรรมชาต ในการศึกษาทุกระดับและในหมู่ประชาชน ผลิตบัณฑิตและความรู้ลึกด้านการ
อนุรักษ์และจัดการพลังงานพลังงานหมุนเวียนโดยเฉพาะพลังงานชีวภาพ และพลังงานทางเลือก
ท างานกับภาคการผลิตเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงาน เร่งเร้าความเข้าใจสาธารณะ จนถึงการ
สร้างคนและองค์ความรู้ด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติทั้งดิน น้ า ปุาไม้ ระบบนิเวศ
