Page 20 - 026
P. 20
20
เช่น ในโรงเรียนมีผู้บริหารโรงเรียน ครู อาจารย์ คนงาน ภารโรง มีวัฒนธรรมย่อยที่ ครอบคลุมต่างไป
จากวัฒนธรรมโดยส่วนรวม
- บุคลิกภาพ หมายถึง ความรู้ ความถนัด ความสามารถ เจตคติ อารมณ์ และ แนวคิด
ซึ่งบุคคลที่เข้ามาท างานในสถาบันนั้นจะมีความแตกต่างปะปนกันอยู่และมีธรรมเนียมของแต่ละบุคคล
เป็นอิทธิพลครอบง าอย ู่
- ความต้องการส่วนตัว (Need - Dispositions) บุคคลที่มาท างานสถาบัน มีความ
ต้องการที่แตกต่างกันไป บางคนท างานเพราะต้องการเงินเลี้ยงชีพ บางคนท างาน เพราะความรัก บาง
คนต้องการเกียรติยศชื่อเสียง ความก้าวหน้า บางคนต้องการการยอมรับ บางคนต้องการความมั่นคง
ปลอดภัย เป็นต้น นอกจากนั้นยังมีค่านิยมของตนเองครอบคลุมอยู่
ด้านสถาบันมิตินั้นจะยึดถือเรื่องสถาบันซึ่งมีบทบาท ต่าง ๆ เป็นส าคัญ
บทบาทที่สถาบันได้คิดหรือก าหนดไว้จะต้องชี้แจงให้บุคลากรในสถาบันได้ทราบอย่าง เด่นชัด เพื่อจะ
ได้ก าหนดการคาดหวังที่สถาบันได้ก าหนดไว้ในบทบาทของตนออกมาตรงกับความต้องการของ
ผลผลิตของสถาบันนั้น ส่วนในด้านบุคลามิติ ประกอบด้วยตัวบุคคลที่ ปฏิบัติงานอยู่ในสถาบันนั้น ซึ่ง
บุคคลที่ปฏิบัติงานอยู่ก็มีบุคลิกภาพที่เป็นตัวเองที่ไม่ เหมือนกัน ในแต่ละคนต่างก็มีความต้องการใน
ต าแหน่งหน้าที่การงานที่แตกต่างกันออกไป ทั้งสองมิตินี้ระบบสังคมเป็นสิ่งที่มีอิทธิพลต่อการ
ี
บริหารงานเป็นอันมาก ถ้าหากว่าทุกสิ่งทุกอย่างราบรื่นด การบริหารงานนั้นสามารถที่จะสังเกต
้
พฤติกรรมได (Social Behavior or Observed Behavior)
1.3.2. ทฤษฎีกระบวนการทางสังคม เกทเซลส์และกูบา (Getzels and Guba,
1968) ได้กล่าวเกี่ยวกับบทบาทไว้ว่า ในระบบสังคมหนึ่ง ๆ จะประกอบด้วย 2 ส่วน ได้แก่ มิติด้าน
สถาบัน ได้แก่ สถาบัน บทบาท และความคาดหวัง ส่วนมิติด้านบุคคล ได้แก่ บุคลิกภาพและ ความ
ต้องการ มิติทั้งสองด้านนี้ต่างมีปฏิสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน และผลสุดท้ายก็จะเป็น พฤติกรรมที่เห็นได้ใน
สังคม
ภาพประกอบ 1 แสดงแบบจ าลองกระบวนการทางสังคม
สถาบัน บทบาท ความคาดหวัง
ระบบสังคม พฤติกรรม
บุคคล บุคลิกภาพ ความต้องการ
์
ที่มา : เสริมศักดิ์ วิศาลาภรณ, 2521 : 54