Page 27 - 001

ี
นโยบายสาธารณะ: แนวคิดพื้นฐาน ขอโตแยงกระบวนการนโยบาย และระเบียบวิธ ยศธร ทวีพล
Public Policy: Basic Concepts, Policy Process Arguments and Methodology

ู
ความร เทคนิค วิธีปฏิบัติในการจัดการกับนโยบายอยางหลากหลาย ครอบคลุมการใหความสำคัญกบ
ั
การสงเสริมการมีสวนรวมของพลเมืองในการกำหนดนโยบาย (Cockerill, Daniel, Malczynski and

ึ่
Tidwell, 2009: 212) การกระตุนใหพลเมืองกระตือรือรนตอการพิทักษผลประโยชนสาธารณะ ซง

เปนการเสริมสรางการตรวจสอบถวงดุลระหวางประชาชนกับผูกำหนดนโยบายสาธารณะ
อิทธิพลความรูของนโยบายศาสตรดังกลาว จึงสงผลกระทบตอทั่วโลก รวมถึงประเทศไทย
ิ
โดยกอใหเกิดการตระหนักตอการศึกษานโยบายสาธารณะ ภายใตบริบทความเปนประชาธปไตยแบบ
ถกแถลง การวิเคราะหนโยบายแบบมีสวนรวม การตระหนักตอการศึกษาทองถิ่น การปกครองทองถิ่น

เปรียบเทียบ การเมืองทองถิ่น การกระจายอำนาจ ซึ่งเปนการใหความสำคัญกับชุมชน ความผูกพันตอ

ชุมชนและทุนทางสังคม นอกจากนั้นอิทธิพลของนโยบายศาสตรแนวใหม ทำใหความสนใจเกี่ยวกับ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมไดรับความสนใจ โดยหันมาใหความสำคัญกับการผลักดัน การ
ิ
ตรวจสอบ การนำนโยบายสาธารณะไปปฏิบัติ ซึ่งเปนวิธีการที่อยูภายใตหลักการสันตวิธีหรอการไกล
ื
เกลี่ยและการศึกษาเครือขายนโยบายและสังคม (เรืองวิทย เกษสุวรรณ, 2552)

1.2.3 ลักษณะนโยบายศาสตร

นโยบายศาสตรกลาวถึงเครื่องมือการวิเคราะห การใหคำแนะนำ การระบุปญหา การระบุ

ประเด็นทางสังคม การระบุเปาหมาย การกำหนดขอบเขตนโยบาย การคนหาทางเลือก การสราง
ทางเลือก การกำหนดทางเลือกและการตัดสินใจ การออกแบบนโยบาย การวางแผน การสรางกรอบ

แนวคิดในปญหาสาธารณะเพื่อจัดการกับปญหา (Cairney and Weible, 2017: 620; Ascher, 2007:
ื
146) การนำนโยบายไปปฏิบัตและการประเมนนโยบาย ซึ่งเกี่ยวกับระบบการเมองในการสะทอนความ
ิ
ิ
ตองการ การจัดการกับผลประโยชน การขับเคลื่อนการทำงานรัฐบาลและการสนับสนุนทางนโยบาย
ของฝายการเมืองเพื่อการแกไขปญหาอยางเฉพาะเจาะจง (Mutiarin, Suranto, Murti, Tamronglak

ี
and Jovita, 2018: 4-5) และมสวนราชการ ประชาชน ประชาสังคมและสาธารณะเปนผูรับประโยชน
(Mutiarin, Suranto, Murti, Tamronglak and Jovita, 2018: 4-5; Brunner, 1997a: 191-192)
ในปจจุบันนโยบายศาสตรไดรับการประยุกตและศึกษาหลายบริบท ครอบคลุมศาสตรอื่นทาง

สังคมศาสตร จึงทำใหนโยบายศาสตรมีความหลากหลาย ดังตารางที่ 1.1 เชน การจัดการปกครอง การ

จัดการปกครองสมัยใหม (Wu, Ramesh and Howlett, 2020) การออกแบบนโยบาย การกำหนด

นโยบายสาธารณะ วาทกรรมนโยบาย การเรียนรูทางสังคม การเปลี่ยนผานอยางยั่งยืน เครือขายการ

ทำงานรวม ความสัมพันธระหวางศาสตร การกำหนดการตัดสินใจ ทฤษฎกระบวนการนโยบาย การนำ
ี
นโยบายไปปฏิบัติ เศรษฐศาสตรเชิงพฤติกรรม ความเสี่ยง ความไมแนนอน (Goyal, 2017: 527)

7