Page 26 - 001

ี
นโยบายสาธารณะ: แนวคิดพื้นฐาน ขอโตแยงกระบวนการนโยบาย และระเบียบวิธ ยศธร ทวีพล
Public Policy: Basic Concepts, Policy Process Arguments and Methodology

เขาใจกระบวนการทางสังคม (Wilshusen and Wallace, 2009: 92) การตั้งคำถามตอปรากฏการณ 
การตระหนักตอปญหาสังคม (Torgerson, 2007: 15-16) การเมืองและเศรษฐกิจ (Ascher, 2007:


148) การพัฒนานโยบายศาสตรเพ่อจัดการกับจุดออนทางทฤษฎีของนโยบายศาสตรดังกลาว ทำให
ื
นโยบายศาสตรกลายเปนองคความรูแหงกระบวนการนโยบายสาธารณะ (Lasswell, 1970: 3) ซึ่งถือ
วาโดดเดนในแงการสะทอนลักษณะเฉพาะของการศึกษาปรากฏการณทางสังคม

กระบวนการนโยบายสาธารณะภายใตนโยบายศาสตรจึงถือเปนมิติใหมของการศึกษา

ปรากฏการณทางสังคมและสาธารณะที่ไดรับการยอมรับจากรัฐบาลทั่วโลก โดยตางนำมาเปนองค 

ความรูหลักในการสรางนโยบายสาธารณะเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม การเมือง การจัดการกับ
สิ่งแวดลอม การพัฒนาเมืองใหม การทองเที่ยว การยุติสงคราม การกอการรายขามชาต การสรางเสริม
ิ
ั

สันติภาพ การจัดการกบอาวุธนิวเคลียร การเสริมสรางคุณภาพชีวิตที่ดี การอยูดีกินดีของประชาชน
การพัฒนาศักดิ์ศรีความเปนมนุษย ประชาธิปไตย เสรีภาพและการสรางรัฐสวัสดิการ (Wilshusen
ู
and Wallace, 2009: 92) ซึ่งเชื่อวาองคความรดังกลาวสามารถเปนเครื่องมือสำคัญในการแกไข
ปญหาอยางเปนรูปธรรมและนำมาสูการเปลี่ยนแปลงประเทศสูความเจริญ จนกระทั่งกอใหเกิด

มาตรฐานการดำรงชีวิตใหม (Oronsaye, 1995: 62-64; deLeon and Vogenbeck, 2007: 4-5)

ตอมากระบวนการนโยบายภายใตนโยบายศาสตรเริ่มถูกมองวาเปนความรดั้งเดิม เนนเฉพาะ
ู

การวิเคราะหปญหา และยังคงมีขอจำกัดในทางทฤษฎ ระเบียบวิธีศึกษา วิธีปฏิบัติ การพยากรณ ความ
ี
เปนนามธรรม ความสัมพนธระหวางแผนงานกับการปฏิบัติ การคนหาคำตอบในการศึกษา (Fischer,
ั
2007: 233) และเปนอัตวิสัย (Ascher, 2017: 160) ทำใหกระบวนการนโยบายภายใตนโยบายศาสตร

ั
มีปญหาความไมชัดเจน (Wallace, 2004: 227) และมุงสูการใหความสำคญกับการกำหนดเครื่องมือ
และวิธการใหม ตลอดจนปรับปรุงองคความรูเกี่ยวกับการตัดสินใจนโยบายสาธารณะ (Pielke, 2004)
ี
นโยบายศาสตรจึงเริ่มใหความสำคัญกับการลดการคาดการณในการศึกษานโยบายสาธารณะ

การจัดลำดบระบบคุณคาและความเชี่ยวชาญ การคนหาความเชื่อมโยงระหวางนโยบายศาสตรและ
ั
การเมือง การบูรณาการหนาที่และเทคนิคทางนโยบาย การบูรณาการองคความรูระหวางพ้นที่ เวลา
ื
สถาบันและการจัดการปกครอง การเปรียบเทียบนโยบายสาธารณะระหวางพื้นที่ (Brunner, 1997a:

192) การเปลี่ยนแปลงจากการเรียนรูนโยบายระดับปจเจกบุคคลสูการเรียนรูระดับกลุม การตระหนัก
ตอความสัมพันธระหวางภาคสวนตางๆ และโครงสราง (Grin and Loeber, 2007: 214) การแกไข

ี
ปญหาอยางเปนรูปธรรมและการไมยึดติดกับทฤษฎ ทำใหนโยบายศาสตรมีความเปนสถาบัน แบบแผน
และมีความเชี่ยวชาญ โดยมีขอบเขตกวางขวางขึ้นในการจัดการกับนโยบายสาธารณะ

ี
องคความรูนโยบายศาสตรจึงไดรับการยอมรับวาเปนเครื่องมือและวิธีการที่มศักยภาพสราง



อิทธิพลในการพัฒนา การอธิบายสังคมและการบริหารงานสาธารณะอยางเปนระบบดวยการใชองค 

6