Page 11 - GL004
P. 11
ความถูกตอง เรื่องอะไรคือสิ่งที่เราตองยึดเหนี่ยวเวลาอยูดวยกัน กอนหนานี้เราเคยเชื่อวาความรูเดิม
ก็คือความรูที่เปนกลาง แยกขาดออกจากความรูสึกราวกับเกรงกลัววาสิ่งนี้จะเขามาทําลาย
ความบริสุทธิ์ของความรู แตมาบัดนี้โลกทั้งผองมีความตื่นตัวเกิดขึ้นในหลายวงการวาความรูในฐานะที่
เปนเพียงเครื่องมือ (Instrumental Knowledge) โดยไมมีสติกํากับ (Non-reflexive) นั้นกลับเปนภัย
ของการอยูรวมกันเปนความรูอันจะนําพาโลกไปสูหายนะเพราะวิกฤตโลกรอน ฯลฯ ก็ได นี้คือ ขอแรก
ของการเปลี่ยนแปลงสถานะของความรู
ประการที่สอง เงื่อนไขของการกอใหเกิดความรูและการนําเอาความรูไปใชก็มีลักษณะ
เดินขามไปไมพนรองเดิม ดังที่ปรากฏวาแมมหาวิทยาลัยในปจจุบันจะไดมีการมอบปริญญากิตติมศักดิ์
ใหแกบุคคลตางๆ ที่ยอมรับกันในฐานะผูสรางความรู โดยมิไดจํากัดตัวอยูแตคนในรั้วสถาบันการศึกษา
ชั้นสูงแตฝายเดียว แตเมื่อไดมอบปริญญากิตติมศักดิ์แกทานไปแลวก็กลับไมมีเวลามาสนใจเนื้อหา
ความรูของบุคคลเหลานั้นเอาเลย อาทิ ผูสรางความรูเปนใคร มีลําดับกระบวนการเรียนรูกันมาอยางไร
มิติใหมของภูมิปญญาที่ตื่นเตนยินดีกันเปนความรูที่มหาวิทยาลัยยกยองโดยมิไดสําเหนียก
อยางแทจริง แตขอสําคัญก็คือการขาดซึ่งการทําใหความรูนั้นอยูในสถานะเสมอกัน ดําเนินการ
แลกเปลี่ยนเรียนรูซึ่งกันและกัน สําหรับสงเสริมกระบวนการเรียนรูรวมกันในมิติใหมกอเกิดขึ้นได
ตัวขับเคลื่อนการสรางความรูในปจจุบันยอมเปนไปภายใตความมุงมาดปรารถนาที่จะอยูรวมกัน
ที่ยั่งยืน แทนที่จะปลอยใหเปนการมุงสงเสริมกําลังการแขงขันในดานใดดานหนึ่งเทานั้น
อันที่จริง การแขงขันไมใชเรื่องเสียหาย แตการเนนการแขงขันดานเดียวคือทางดานเศรษฐกิจ
การทํารายไดเพิ่มขึ้น แขงขันเพื่อจะสรางมูลคาเพิ่มโดยที่มีเครื่องชี้วัดอยางแยกสวน โดยปราศจาก
เครื่องชี้วัดที่วัดความสามารถของการอยูรวมกันและวัดความสัมพันธของการอยูรวมกัน หากวัดแต
ความแขงขัน ก็จะเปนการสรางความรูซึ่งชวนใหเกิดการแขงขันมากขึ้นเพื่อจะไดเห็นผลงาน อันเปนการ
ขัดแยงกับการสรางเงื่อนความรูใหมที่ทําใหคนตองหันมาใสใจวาการแขงขันเพิ่มขึ้นนั้น หลายตอหลาย
กรณีเปนการเบียดเบียนฐานทรัพยากรของชุมชนและสังคมสวนรวมโดยไมรูตัว เปนการทําลาย
“สายสัมพันธ” ที่พึ่งพาอาศัยกันในการดํารงชีวิตที่ยั่งยืนในระยะยาว โดยมุงประสงคจะบรรลุเปาหมาย
เฉพาะหนาประเทศไทยในปจจุบันมีการสรางโครงการพัฒนาขนาดใหญ (Mega-projects) ที่มี
ความคิด เสนอ “สินคาตัวใหม ๆ” อยางตอเนื่องไมขาดสาย ไมไดหยุดยั้งเพียงแคโครงการภายใน
พรมแดนของราชอาณาจักรไทย หากแตรวมไปถึงสรางโครงการขนาดใหญในประเทศเพื่อนบาน
หลายตอหลายแหงแลว
10
10 ¡ÒÃà´Ô¹·Ò§ÊÙ‹ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁÈÖ¡ÉÒà¾×èÍ¡ÒþѲ¹Ò·ÕèÂÑè§Â×¹ ¡ÒÃà´Ô¹·Ò§ÊÙ‹ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁÈÖ¡ÉÒà¾×èÍ¡ÒþѲ¹Ò·ÕèÂÑè§Â×¹