Page 16 - GL004
P. 16
ประการที่สาม จะฝาทิฏฐิหรือความยึดมั่นถือมั่นบางรูปแบบไดอยางไร เราจําตองกระตุน
เตือนใหเกิดความตระหนักวา เราตกอยูในภาวะของโลกกวางจิตแคบอยางไมคอยรูตัวมานาน
ความคับแคบของการศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนอาจจะเกิดขึ้น ถาเราสนใจแตเฉพาะเรื่อง
อันจํากัดอยูในพรมแดนประเทศไทย เยาวชนจะทําสิ่งใดก็ตองเนน “ภูมิใจในความเปนไทย”
มีปญหายากอยางไรก็ตองอาง เรารักประเทศไทย กลายเปนสงเสริมใหคับแคบโดยไมรูตัว
เราพากันลืมไปวาไทยเราก็มีหลายชาติพันธุ หากไมหลุดจากกรงขังตรงนี้ ก็จะกลายเปน
ปญหา แมแตการอางเอาผลประโยชนแหงชาติซึ่งมักถูกนิยามดวยผลประโยชนทางการเมือง
เฉพาะหนา ก็เปนการเสี่ยงที่จะกอความเสียหายขึ้นได เพราะเทาที่ผานมา ธุรกิจและโครงการ
ขนาดใหญจํานวนมิใชนอยที่ไปดําเนินกิจการในประเทศเพื่อนบานในนาม “คนไทย” จนบางกรณี
เกิดปญหาเอารัดเอาเปรียบ ดังนั้น การจัดการศึกษาแกคนไทยในรูปการแลกเปลี่ยนเรียนรูขามแดน
จึงจําเปนอยางยิ่งที่เราจะตองชวยกันเชื้อชวนใหผูคนหลุดพนออกจากกรอบความคิดในยามที่
สังคมไทยเผชิญปญหาดวยการจํากัดการมองแตผลประโยชนชาติที่จะไดเฉพาะหนา แตละเลย
ผลประโยชนยั่งยืนที่ตองอยูรวมกับประชาชนประเทศเพื่อนบานในฐานะ “พลโลก” ดวยกันไป
ขอจํากัดทางวิธีวิทยาแบบชาตินิยมทางวิธีวิทยา (Methodological Nationalism) จึงเปนเรื่องที่เรา
ตองชวนกันพิจารณาตรวจสอบเพื่อจะกาวฝาไปใหพน
ประการที่สี่ จะทํางานเปน “ภาคี” ไดอยางไร ปญหา Ownership สิ่งแวดลอมศึกษานี้
เปนงานของใคร หรือของหนวยงานใด ใครเปนเจาของแผนหลักสิ่งแวดลอมศึกษาเพื่อการพัฒนา
ที่ยั่งยืน จริงอยูในทางบริหารราชการแผนดินจําตองมีกระทรวงหรือกรมที่เปนเจาภาพ แตเรื่อง
สิ่งแวดลอมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนนี้ ไมอาจจะปลอยใหอยูภายใตหนวยงานหนึ่ง เสมือนหนึ่ง
วาเปนเจาขาวเจาของ หรือผูขับเคลื่อนใหสําเร็จไดภายในบริบทของตัวเอง มิฉะนั้นก็จะเปนเพียง
ของกรมหรือของหนวยงานราชการเทานั้น อันเปนการจํากัดตัวแคบอยางนาเสียดาย และคง
ไมถูกตองตามเจตนารมณที่ตั้งไวอยางแนนอน ที่ประชุมนี้ประสงคจะชวยกันสรางทํา และขับเคลื่อน
โดยอาศัย “พลังภาคี” รวมกันมากกวา อยางไรก็ตาม สิ่งทาทายที่ตองฟนฝาใหไดมาก็คือ วิธีการดีๆ
อันจะนํามาใชเปนแผนหลักสิ่งแวดลอมศึกษาซึ่งเปนของกลางของทุกภาคสวน เพื่อการขับเคลื่อน
ไปดวยกันได ดังที่ทานทั้งหลายจะไดมีสวนชวยชี้แนะในที่ประชุมแหงนี้กันตอไป
¡ÒÃà´Ô¹·Ò§ÊÙ‹ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁÈÖ¡ÉÒà¾×èÍ¡ÒþѲ¹Ò·ÕèÂÑè§Â×¹
¡ÒÃà´Ô¹·Ò§ÊÙ‹ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁÈÖ¡ÉÒà¾×èÍ¡ÒþѲ¹Ò·ÕèÂÑè§Â×¹ 15 15