Page 203 - การศึกษาวิเคราะห์หนังสืออะกีดะฮฺ อันนาญีน ฟี อิลมฺ อุศูล อัดดีน ของชัยคฺ ซัยนฺ อัลอาบิดีน เบ็น มุฮัมมัด อัลฟะฏอนีย์
P. 203
181
4.3.1 ความหมายฮุกุ่มอักลีย์
2
ผู้แต่งได้กล่าวถึงความหมายฮุกุ่มอักลีย์ว่า
٣زٓهٝؿَٓٛتأ نئاجر ف تاٛع ٧ب نئاجر ف تاٛع ن ابثام ئاي تٜا ٌكع ِهس "
ترَٓٗ ؼٜ ٘يٚأ ترٖٓ ػتأ ٢تٖٓضت راٝت ٕار ابٛخ ٢ ؼيٚأضب ػتأ ٢تٖٓضت ٕأزٝتن زؾصر خازؾصر
" ٔن
แปลว่า “ฮุกุ่มอะกัลนั้นคือการยืนหยัดต่อสิ่งหนึ่งหรือการปฏิเสธต่อสิ่งหนึ่งจากนั้น
โดยไม่ได้ยึดการทดลองหลาย ๆ ครั้งและไม่ได้ยึดถือบทบัญญัติที่เป็นแหล่งที่มา”
ความหมายฮุกุ่มอักลีย์ข้างต้นเหมือนกับความหมายของอิมามอัลบัฆดาดีย์ ท่านกล่าว
ว่า“ฮุกุ่มอักลีย์คือ การยืนหยัดต่อสิ่งหนึ่งหรือการปฏิเสธต่อสิ่งหนึ่งจากนั้น โดยไม่ได้พึ่งพิงการทดลอง
หลาย ๆ ครั้งและไม่ได้พึ่งพิงบทบัญญัติ” .(al-Baghdādiy,.1985.:.25) เช่นเดียวกันกับชัยคฺ
อับดุรเราะซาค อะฟีฟีย์ ท่านกล่าวว่า “ฮุกุ่มอักลีย์คือ การยืนหยัดต่อสิ่งหนึ่งหรือการปฏิเสธต่อสิ่งหนึ่ง
จากนั้นตามนัยแห่งความคิด โดยไม่ได้พึ่งพิงบทบัญญัติและไม่ได้พึ่งพิงการทดลองหรือทําซ้ํากัน”
3
(„Abd al-Razāq „Afīfiy, n.d. : 1/149)
การให้ความหมาย ฮุกุ่มอักลี ย์ โดยยึดหลักการทางอุศูลุดดีนคือ “ ر لاك رطنلا”
แปลว่า การพิจารณาและกระบวนการคิดเป็นหลัก กล่าวคือพิจารณาสิ่งหนึ่งสิ่งใดแล้วนํามาคิดเพื่อจะ
4
กําหนดการยอมรับหรือการยืนหยัดหรือการปฏิเสธโดยไม่จําเป็นต้องอาศัยการทดลองใดๆ ทั้งสิ้น
4.3.2 ความหมายฮุกุ่มอาดัต
5
ผู้แต่งได้กล่าวถึงความหมายฮุกุ่มอาดัตว่า
٣زٓهٝؿَٓٛتأ نئاجر ف تاٛع ٧ب نئاجر ف تاٛع ن ابثام ئاي تٜا ٠راع ِهس "
٢ " ؼيٚأضب ٔغر ٣زٓن ٢ ابٛخر ٘طعاٚ ٔغر خازؾصر
แปลว่า “ฮุกุ่มอาดัตนั้นคือการยืนหยัดต่อสิ่งหนึ่งหรือการปฏิเสธต่อสิ่งหนึ่งจากนั้น
โดยผ่านการทดลองหลายๆ ครั้ง”
)
สิ่งหนึ่งโดยการยอมรับหรือปฏิเสธ (al-Jurjaniy, n.d.: 55) ตัวอย่างการพาดพิงที่ยอมรับ เช่น คําว่า للها ٍٛعص زُنح ( แปลว่า
)
มุฮัมมัดคือ เราะสูลของอัลลอฮ์ และการพาดพิงที่ปฏิเสธ เช่น คําว่า ٍٛعضب ػٝي ١ًُٝغَ ( แปลว่า มุสัยละมะฮฺไม่ใช่เป็นเราะสูล
ฮุกุ่ม คือ การยื่นหยัดต่อสิ่งหนึ่งสิ่งใดหรือการปฏิเสธต่อสิ่งหนึ่งสิ่งใดจากเรื่องนั้น (al-Kubaisiy, n.d.: 169).
1 ดูเพิ่มเติมใน al-Baghdadiy, 1985 : 25 ; al-Sanūsiy, 2009 : 52-53 ; Abd al-Razāq Afifiy, 1420 : 2.
2 Tuan Mināl, n.d. : 9.
3
ดูเรื่องเดียวกัน (al-Sanūsiy, 2009 : 73).
4
ดูรายละเอียดในหน้า 186 หัวข้อ 4.3.6
5
Tuan Mināl, n.d. : 9.