Page 68 - 040
P. 68
68
2.1 องค์ประกอบของโครงสร้างองค์การ
Robbins (1998 อ้างถึงในศศกร ไชยค าหาญ, 2550 : 22) เสนอองค์ประกอบ
ของโครงสร้างมี 3 มิติ คือ ความซับซ้อน (Complexily) การก าหนดรูปแบบมาตรฐาน
(Formalization) และการก าหนดการตัดสินใจ (Centralization) ซึ่งแต่ละมิติมีองค์ประกอบต่าง ๆ
ดังนี้
1) ความซับซ้อน (Complexily) หมายถึง ระดับความแตกต่างซึ่งมีอยู่ใน
องค์การ ได้แก่ ความแตกต่างตามแนวนอน (Horizontal Differentiation) คือ ความแตกต่างที่เกิด
จากการแบ่งงานในแนวนอนออกเป็นส่วนต่าง ๆ ความแตกต่างตามแนวตั้ง (Vertical
Differentiation ) คือความแตกต่างตามระดับสายการบังคับบัญชา และความแตกต่างตามลักษณะ
พื้นที่ คือ ความแตกต่างในด้านที่ตั้งของพื้นที่ท างาน การจัดวางสิ่งอ านวยความสะดวก และ
บุคลากรตามสภาพทางภูมิศาสตร์
การเพิ่มขึ้นขององค์ประกอบอันใดอนหนึ่งในสามส่วนนี้ย่อมส่งผลต่อความ
ั
ซับซ้อนขององค์การ ดังนี้
1.1) ความแตกต่างตามแนวนอนจะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับพื้นฐานของสมาชิก
ในองค์การ ลักษณะของงานและการศึกษา ทั้งนี้เพราะองค์การต้องการบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญ
เฉพาะทาง ท าให้เกิดความซับซ้อนในองค์การ ทั้งนี้เพราะความแตกต่างของบุคลากรยิ่งมากยิ่งมี
่
ความล าบากในการติดตอสื่อสารและการประสานงานกัน
1.2) ความแตกต่างตามแนวตั้ง เป็นตัวก าหนดความยาวของสายการบังคับ
บัญชา ความซับซ้อนขององค์การจะเพิ่มมากขึ้นถ้าจ านวนล าดับขั้นการบังคับบัญชาเพิ่มมากขึ้น
และจ านวนล าดับชั้นการบังคับบัญชาที่เพิ่มมากขึ้นนี้จะส่งผลต่อความผิดพลาดในการตดต่อสื่อสาร
ิ
และท าให้ผู้บริหารระดับสูงไม่สามารถดูแลกิจกรรมต่าง ๆ อย่างทั่วถึง
2) การก าหนดรูปแบบมาตรฐาน (Formalization) หมายถึง มาตรฐานการท างาน
งานที่มีมาตรฐานการท างานสูงจะมีจ านวนวิธีการในท างานน้อยลง มีการก าหนดรูปแบบการ
ท างานอย่างชัดเจนไม่ว่าใครมาปฏิบัติงานก็จะท าในลักษณะเดียวกัน และได้ผลเหมือนกัน ส่วน
งานที่ก าหนดรูปแบบมาตรฐานน้อยนั้น ผู้ปฏิบัติจะมีอิสระสูงในการจะใช้วิธีต่าง ๆ ในการ
ปฏิบัติงาน ในทางปฏิบัติการสร้างมาตรฐานท าได้หลายวิธี แต่วิธีที่รู้จักและใช้มากที่สุด ได้แก่
1) การคัดเลือกบุคคลเข้าสู่องค์การ 2) การก าหนดกฎ ระเบียบวิธีการปฏิบัติและนโยบาย
3) การสร้างวัฒนธรรมประเพณีการปฏิบัติในองค์การ