Page 33 - 020
P. 33
33
ี่
ิ
ั
ี
็
3. บทบาท เปนส่งทผันแปรได้ไม่แน่นอน มทั้งเปนคาสั่งตายตัวและปรบเปลยนได้ บทบาท
็
ี่
ื่
ิ
หลายบทบาทมได้มการเขยนกํา หนดอย่างเหมาะเจาะหรอพอด บทบาทตามความคาดหวังจะเชอมโยง
ื
ี
ี
ี
ี่
ื
กับตําแหน่งทกําหนดไว้ในสถาบัน คนในสถาบันหรอนอกสถาบันต่างก็คาดหวังว่า คนอยู่ในสถาบันใด
็
ก็ควรแสดงบทบาทให้เปนตามความคาดหวังของสถาบันนั้น
ี่
4. บทบาท มทมาตามทกําหนดไว้ในระบบของสถาบัน ผู้ได้รบบทบาทใดก็จะได้รบการ
ั
ี
ี่
ั
ึ
์
คาดหวังจะทําให้บทบาทนั้นๆ สมบูรณยิ่งข้น
็
ี
ี
ึ
ทฤษฎบทบาท (Role Theory) นักวิชาการได้ศกษา ค้นคว้า วิจัยเกี่ยวกับบทบาททําเปนทฤษฎท ี่
ี
น่าสนใจ ดังน้
์
ี
1. ทฤษฎกระบวนการสังคม เกทเซลสและกูบา (Getzels and Guba, 1968 : 56) ได้กล่าว
ื
ุ
์
ิ
ี่
ิ
เกี่ยวกับบทบาทว่า พฤตกรรมของบคคลในสังคมคอหน้าทของปฏสัมพันธระหว่างบทบาท (Role) กับ
ิ
ิ
ุ
ู
บคลกภาพ (Personality) รปแบบของสังคมจะประกอบด้วย 2 ส่วนได้แก่ มตด้านสถาบัน (Nomothetic
ิ
ิ
ุ
ิ
ุ
Demension) เน้นบทบาทและความม่งหวัง และมตด้านบคคล (Idiograhic Demension) เน้นบคลกภาพ
ิ
ุ
ี่
และความต้องการในหน้าท (จันทราน สงวนนาม. 2545 : 105)
ี
็
ิ
่
ี
ึ
สรปมตสถาบันเปนมตทางสังคมวิทยา ซงจะต้องมสถาบันเปนหน่วยงานหลัก แต่ละสถาบันก็
ิ
ุ
็
ิ
ิ
ู
ี
ี
ี่
ี่
มบทบาททจะต้องทําเพื่อสังคม บทบาทเหล่าน้ถกกําหนดโดยความคาดหวังทมต่อบทบาทนั้นๆ
ี
ิ
ึ
ิ
ิ
ี่
ั
ี่
ุ
ุ
ิ
สําหรบมตด้านบคคล เปนมตด้านจตวิทยาท อธบายถงลักษณะของบคคลในระบบสังคมทม ี
ิ
ิ
็
ุ
ิ
ุ
ี
ิ
ความแตกต่างกันทั้งในด้านสรระวิทยาและจตวิทยา ประกอบด้วย บคคล (Individual) บคลกภาพ
(Personality) และความต้องการ (Needs)
1. บคคล แต่ละคนจะแสดงพฤตกรรมในสังคมออกมาในรปแบบของตํา แหน่ง บทบาท และ
ุ
ิ
ู
ิ
ื
ิ
ความคาดหวังในความเปนจร ง ไม่มบคคลใดทจะแสดงพฤตกรรมออกมาได้เหมอนกันในสถานการณ ์
็
ี่
ุ
ี
เดยวกัน ไม่ว่าจะเปนผู้บรหารสถานศกษาสองคน ครสองคน หรอนักเรยนสองคน ถงแม้จะอยู่ใน
ื
ี
ู
ึ
ึ
็
ิ
ี
ิ
ุ
์
ิ
สถานการณเดยวกัน แต่ก็มการแสดงออกของพฤตกรรมทต่างกัน เพราะ คนละบคลกภาพและความ
ี
ี่
ี
ต้องการทแตกต่างกัน
ี่
ิ
้
2. บคลกภาพ เปนโครงสรางของบคคลในเชงจตวิทยา เปนองค์ประกอบทเปนพลวัตภายใน
็
ิ
ิ
ุ
ี่
็
็
ุ
ุ
ตัวบคคล ประกอบด้วยความต้องการเปนหลัก ความต้องการจะเปนตัวควบคม การตอบสนองของ
็
ุ
็
ึ
ิ
บคคลต่อสภาพแวดล้อมทแตกต่างกันข้นอยู่กับค่านยม
ี่
ุ
3. ความต้องการ (Needs) เปนความโน้มเอยงทจะกระทํา อย่างใดอย่างหนงต่อเปาหมายและ
็
ี่
้
ี
ึ
่
ุ
็
ี่
หวังผลสําเรจในความต้องการนั้น บคคลต่างก็แสวงหาตําแหน่งหน้าทและมตรภาพในองค์การ โดย
ิ
ึ
การแสดงความต้องการ ความต้องการเหล่าน้จะเปนสาเหตให้บคคลแสดงพฤตกรรมแตกต่างกัน ถงแม้
ุ
ุ
ิ
ี
็
