Page 72 - 001

61

ุ
ุ
ลัทธิสำคัญของพทธฝ่ายมหายาน คือ ลัทธิตันตระ ซึ่งเกิดขึ้นในราวพทธศตวรรษที่ 12
ื่
ลัทธินี้วิวัฒน์ขึ้นมาเพอที่จะแข่งขันกับศาสนาฮินดู จึงมีการเน้นในเรื่องของเวทมนตร์
ิ
คาถาอาคม ของขลัง พธีเป่าเสก และเลขยันต์ต่างๆ รวมถึงมีการนับถือเทพผู้พทักษ์และพระ
ิ
โพธิสัตว์ต่างๆมากมาย พระโพธิสัตว์ที่สร้างขึ้นมีทั้งปางใจดี ปางดุร้าย ปางโกรธ เหมือนกับเทพ
ื่
ิ่
เจ้าของศาสนาฮินดู อีกทั้งยังเพิ่มกร เพมเศียรให้กับพระโพธิสัตว์ เพอความน่าเกรงขามมากขึ้น
อีกด้วย อย่างไรก็ตาม ศาสนาพุทธมหายาน ลัทธิตันตระเริ่มเสื่อมลงในประเทศอินเดียตั้งแต่ราว
ุ
ุ
พทธศตวรรษที่ 17 เป็นต้นมา เป็นเพราะพทธศาสนิกชนยุคนั้น ให้ความสำคัญกับเวทมนตร์
คาถา และพิธีกรรมต่างๆจนเกินไป ไม่ใส่ใจจะใช้วิจารญาณเพื่อการบรรลุมรรคผล นอกจากนี้ยัง
มีปัจจัยอื่นๆอีกที่ทำให้พระพุทธศาสนาอับแสงลงในประเทศอินเดีย ดังนี้

1. พระภิกษุแตกความสามัคคี
2. ประชาชนเสื่อมศรัทธาในตัวพระภิกษุสงฆ์ เพราะเมื่อเวลาผ่านไป ภิกษุสงฆ์ต่างไม่

ุ่
ตั้งอยู่ในสุจริตธรรม ที่จะเผยแพร่พระธรรมกลับไปดำเนินชีวิตอย่างฟมเฟอย เมื่อเป็นเช่นนี้
ื
พระสงฆ์จึงไม่สามารถอ้างได้ว่าดีกว่าพราหมณ์ ประชาชนจึงหมดความนับถือ
3. การฟื้นฟูศาสนาพราหมณ์ ทำให้ศาสนาพุทธคลายความสำคัญลงไปมาก จึงทำให้

ศาสนาพุทธขาดความมั่นคง
4. ศาสนาพราหมณ์ใหม่หรือฮินดูได้ปรับปรุงหลักคำสอน โดยนำหลักปรัชญาในศาสนา

พราหมณ์รวมกับหลักคำสอนในศาสนาพุทธ เพื่อให้คำสอนใหม่เป็นที่สนใจของประชาชน
5. ในช่วงตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 14-18 บริเวณภาคเหนือมีการรบ เพื่อขยายดินแดน
หลายครั้ง หลักอหิงสา (การไม่เบียดเบียน)ในพระพทธศาสนาไม่เป็นที่ยอมรับของบรรดา
ุ
ผู้ปกครองของรัฐในภาคเหนือ ผู้ปกครองรัฐต่างๆสนับสนุนศาสนาพราหมณ์-ฮินดูที่มีหลักคำ
สอนในเรื่องการประกอบกิจกรรมของกษัตริย์ว่า การรบเป็นปกติวิสัยของสิ่งที่กษัตริย์ควร

ุ
กระทำ ด้วยเหตุนี้พระพทธศาสนาจึงค่อยๆสูญหายไปจากอินเดียเหนือ ส่วนผู้ปกครองรัฐใน
ุ
อินเดียใต้มีความศรัทธาในศาสนาฮินดูอยู่แล้ว พระพทธศาสนาจึงไม่ได้วางรากฐานอยู่ในภาคใต้
ยกเว้นเพียงบางเมืองเท่านั้น

6. การโจมตีของพวกมุสลิม ทำให้ศาสนาอิสลามแผ่เข้ามาในอินเดีย

ุ
ด้วยสาเหตุดังกล่าวทำให้พระพทธศาสนาเสื่อมโทรมลง และถึงกาลอวสานในที่สุดใน
ดินแดนที่เป็นต้นกำเนิด แต่กลับไปเจริญรุ่งเรืองอยู่นอกประเทศ เช่น ศรีลังกา ไทย และพม่า

เป็นต้น

ทัศนะของศาสนาพุทธต่อศาสนาพราหมณ์

1. ในเรื่องเกี่ยวกับอาตมัน ศาสนาพราหมณ์ยึดมันในอาตมัน แต่พระพุทธเจ้าทรงแสดง
ธรรมอนัตตลักขณสูตร เพอให้เลิกยึดมั่นในอาตมันเสีย โดยทรงแสดงธรรมว่า สิ่งทั้งปวงใน
ื่
จักรวาลนี้ประกอบด้วยขันธ์ 5 คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ
• รูป ได้แก่ สิ่งที่สามารถสัมผัสได้ด้วยประสาททั้ง 5 ประกอบไปด้วยธาตุที่เรียกว่า