Page 68 - 001
P. 68
57
3. การปฏิเสธในเรื่องเทพเจ้า ศาสนาเชนปฏิเสธความเชื่อที่ว่าพราหมณ์เป็นผู้สร้างโลก
ไม่เชื่อว่าเทพเจ้ามีความสำคัญในโลกมนุษย์ โลกนี้ไม่ได้ถูกสร้างขึ้น ไม่มีการรักษาให้ดำรงอยู่
และไม่มีการถูกทำลายโดยพระเจ้าองค์ใด มหาวีระกล่าวว่าทุกสิ่งดำรงอยู่ได้ด้วยกฎของจักรวาล
และจักรวาลนี้เป็นอมตะ
4. การปฏิเสธพิธีกรรมการล่าสัตว์เพื่อบูชายัญ อันจะเป็นการฆ่าสัตว์ตัดชีวิตอันเป็นบาป
ดังนั้นควรประกอบคุณความดี และมีศีลธรรมจึงสามารถเข้าถึงโมกษะได้
5. ปฏิเสธอำนาจเบื้องบนทุกอย่างที่มีอยู่ในโลก ศาสนาเชนปฏิเสธอำนาจเทพเจ้าที่
ื่
ศาสนาพราหมณ์เชื่อถืออยู่ทุกแห่ง ปฏิเสธการพลีกรรมและการสาธยายมนต์เพออ้อนวอนเทพ
เจ้า ไม่เชื่อว่าการกล่าวนามเทพเจ้าจะทำให้พ้นทุกข์ หรือให้ได้ในสิ่งที่ตนปรารถนาได้
6. ความเชื่อในเรื่องวิญญาณและศาสดา ความเชื่อในเรื่องดังกล่าวของศาสนาเชน
แตกต่างจากความเชื่อในศาสนาอื่นๆ เพราะมหาวีระสอนไว้ว่าวิญญาณ (soul) ทั้งหลายมีอยู่ทั้ง
ในสิ่งที่มีชีวิตและไม่มีชีวิต มีอยู่ในคน สัตว์ ต้นไม้ ก้อนหิน พืชผัก วิญญาณของผู้กระทำความชั่ว
อาจไปเกิดในร่างของสัตว์ต่างๆ หรืออาจไปตกนรก ซึ่งศาสนาเชนพรรณนาไว้ว่ามี 9 ขุม บุคคล
ใดประพฤติชอบ ดวงวิญญาณก็จะล่องลอยไปสู่สวรรค์ ชั้นสูงสุดของสวรรค์มีทวารเปิดติดกับ
นิพพานหรือโมกษะอันเป็นแดนแห่งความหลุดพ้น
อิทธิพลของศาสนาเชนกับสังคมอินเดียในช่วงเวลานั้น
1. ทางด้านเศรษฐกิจ คำสอนของศาสนาเชนได้ช่วยแก้ปัญหาทางเศรษฐกิจในอินเดีย
ุ่
ขณะนั้นไว้มาก เพราะคำสอนของศาสนาเชนไม่เน้นความฟมเฟือย และจากคำสอนในเรื่องของ
การไม่ทำร้ายสิ่งมีชีวิต จึงทำให้มีการส่งเสริมการทานมังสวิรัต ทำผู้บริโภคลดค่าใช้จ่ายลงมาก
แม้แต่ในเรื่องของเครื่องแต่งกาย นักบวชในศาสนาเชนก็แต่งกายแบบเรียบง่าย กล่าวคือ นิกาย
ี
เศวตัมพรเพยงนุ่งขาวห่มขาวเท่านั้น ส่วนนิกายทิฆัมพรก็ไม่ต้องสวมเสื้อผ้า (ปัจจุบัน นิกาย
ื่
ทิฆัมพรได้รับการอนุญาตให้นุ่งขาวห่มขาวได้ในที่สาธารณะ เพอหลีกเลี่ยงการอุจาด และการ
ิ
เอาผิดของกฎหมายบ้านเมือง) ส่วนในเรื่องของการประกอบพธีกรรมทางศาสนา เดิมศาสนา
พราหมณ์มีอิทธิพลมากในเรื่องการประกอบพิธีบูชายัญ แต่จากคำสอนในศาสนาเชนในเรื่องชีวิต
ทำให้หลีกเลี่ยงการฆ่าสัตว์ และพิธีกรรมที่สิ้นเปลืองเงินทองลงอย่างสิ้นเชิง
อย่างไรก็ตาม จากคำสอนของศาสนาเชนในเรื่องของการห้ามทำลายชีวิต ทำให้ผู้นับถือ
ต้องหลีกเลี่ยงการประกอบอาชีพเกษตรกรรม และส่งเสริมการพาณิชย์แทน เพราะเป็นการ
หลีกเลี่ยงการทำลายชีวิตสัตว์ที่ดีที่สุด ความสำเร็จทางพาณิชยกรรม มีส่วนผลักดันจากสังคม
ชนบทไปสู่สังคมเมืองได้อย่างรวดเร็ว ดังนั้นศาสนิกชนในศาสนาเชนจึงมักมีตำแหน่งสำคัญต่างๆ
ในวงการธุรกิจ
2. ทางด้านสังคม ศาสนาเชนปฏิเสธระบบวรรณะ เชนอ้างว่าการประกอบความดีมี
ศีลธรรม จะช่วยให้มนุษย์พนทุกข์ได้ ไม่ใช่เพราะติดอยู่ที่วรรณะ มนุษย์สามารถมีความสุขได้
้
โดยไม่จำเป็นต้องพงพราหมณ์ไปขอให้สวดอ้อนวอนหรือกราบรูปเคารพ เพราะการกระทำ
ึ่
เหล่านั้นไม่ได้ช่วยให้มีความสุขขึ้น นอกจากนี้นักบวชในศาสนาเชนยังให้ความสนใจในเรื่อง
