Page 68 - GL004
P. 68
ชุมชน และฐานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมอยางกวางขวาง แตกระบวนการขางตนใชไมไดผล
กับชุมชนเมือง ทั้งที่เมืองเปนพื้นที่ที่มีการบริโภคเขมขนและมีขนาดใหญ ดังนั้นจึงมีการสูบดึง
ทรัพยากรธรรมชาติและกอผลกระทบตอสิ่งแวดลอมอยางมากและอยางซับซอน แตภาพรวมของ
สิ่งแวดลอมศึกษาฯ ภาคเมืองยังขาดการพัฒนา ซึ่งสวนหนึ่งอาจเกิดจากการขาดองคกรที่ทํางานดานนี้
อยางจริงจังและตอเนื่อง
สําหรับสื่อมวลชน มีผูสื่อขาวสายสิ่งแวดลอม ทั้งที่ทํางานในองคกรสื่อปจจุบันและที่เลิกแลว
แตยังคงเห็นความสําคัญและมีความสนใจเนื้อหาดานนี้ นอกจากนั้นยังมีการรวมตัวของผูสื่อขาว
สายสิ่งแวดลอมที่ทํางานในองคกรสื่อ โดยเฉพาะสื่อสิ่งพิมพ จัดตั้งเปนชมรมนักขาวสิ่งแวดลอม โดยมี
การดําเนินกิจกรรมตางๆ อยางตอเนื่อง ทั้งที่เกี่ยวกับวิชาชีพโดยตรงและที่มากกวานั้น
ในภาพรวมสื่อที่นําเสนอเนื้อหาดานการพัฒนาสิ่งแวดลอมในแนวทางที่ยั่งยืนอยางจริงจัง
และตอเนื่องมีนอยมาก โดยตองเผชิญและฝาฟนกับขอจํากัดตางๆ ไมวาจะเปนทุน การไมไดเวลา
ออกอากาศที่เปนชวงผูชมมาก เปนตน
สวนหนังสือพิมพที่เคยตื่นตัวเรื่องขาวสิ่งแวดลอมเมื่อชวงทศวรรษ 2530 แตภายหลังเกิด
วิกฤตเศรษฐกิจในป 2540 ทําใหนักขาวและขาวสิ่งแวดลอมลดบทบาทความสําคัญลง หนังสือพิมพ
สวนใหญในปจจุบันไมมีโตะขาวสิ่งแวดลอม และไมมีหนาสิ่งแวดลอม แมมีนักขาวที่รับผิดชอบงาน
ในสายสิ่งแวดลอม แตตองแขงขันและแสวงหาพื้นที่ในหนาขาวทั่วไป โดยที่คอนขางไดรับความสําคัญ
อยูในลําดับทายๆ
สื่อที่เปนชองทางเขาถึงผูฟงไดอยางกวางขวาง เชน วิทยุกระจายเสียง และเขาถึงผูชมวงกวาง
ไดอยางมีประสิทธิภาพ เชน โทรทัศน ยังคงไมใหความสําคัญกับเนื้อหาดานสิ่งแวดลอม และมี
ประสบการณกับเนื้องานดานนี้คอนขางนอย การนําเสนอขาวสิ่งแวดลอมเปนไปในลักษณะตามกระแส
มากกวาเปนความคิดริเริ่มจากตนเอง หรือมีบทบาทในเชิงรุก
การขาดงบประมาณและปราศจากผูสนับสนุนนับเปนขอจํากัดสําคัญของการผลิตรายการ
ดานสิ่งแวดลอม โดยเฉพาะในกรณีของโทรทัศน ขณะเดียวกัน ดวยธรรมชาติของสื่อที่มีเวลาจํากัดและ
ราคาแพง ทําใหการนําเสนอเรื่องสิ่งแวดลอมบางประเด็นที่มีมิติซับซอนเปนไปไดยาก
ประตูแหงโอกาสของสิ่งแวดลอมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ในประเทศไทย
กระแสการพัฒนาระดับชาติและนานาชาติ
ในชวงหลังของทศวรรษที่ผานมา สังคมไทยมีความตระหนักและตื่นตัวกับเรื่องสิ่งแวดลอมขึ้น
แตอยางใด อันเนื่องมาจากเหตุภัยพิบัติรุนแรง ซ้ำซาก เชน น้ำทวม ดินถลม สึนามิ และกระแส
ความสนใจของโลกเรื่องภาวะโลกรอนที่กระตุนใหสังคมตระหนักถึงผลกระทบของการพัฒนาที่ไมคํานึง
ถึงขีดจํากัดของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม
¡ÒÃà´Ô¹·Ò§ÊÙ‹ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁÈÖ¡ÉÒà¾×èÍ¡ÒþѲ¹Ò·ÕèÂÑè§Â×¹ 67