Page 140 - การศึกษาวิเคราะห์หนังสืออะกีดะฮฺ อันนาญีน ฟี อิลมฺ อุศูล อัดดีน ของชัยคฺ ซัยนฺ อัลอาบิดีน เบ็น มุฮัมมัด อัลฟะฏอนีย์

118

1
2) ชัยคฺมุฮัมมัด เบ็น เคาะลีล ได้แต่งหนังสือชัรฮ อัลอะกีดะฮ์ อัลวาสิฏียะฮ์
) ةيطساولا ةديقعلا حرش ( เป็นหนังสือเตาฮีดเล่มหนึ่งที่สําคัญที่แต่งตามแนวทางของสะลัฟ เช่น ท่าน

อธิบายว่า : “อะฮลุสสุนนะฮ์ วัลญะมาอะฮ์ศรัทธากับสิ่งที่อัลลอฮ์  ทรงบอกเกี่ยวกับพระองค์ว่า แท้

จริงอัลลอฮ์  ทรงสถิตอยู่บนบัลลังก์ของพระองค์ แตกต่างจากมัคลูกของพระองค์ โดยวิธีการที่
พระองค์เองทรงรู้กับตําแหน่งอันสูงส่งของพระองค์ ดังที่อิมามมาลิกและท่านอื่นได้กล่าวว่า :

อัลอิสติวาอ์ (การทรงสถิต) เป็นที่รู้กันและวิธีการนั้นเป็นที่ไม่รู้” (Muhammad bin Khalīl, 1415:
139).
2
3) ชัยคฺ อัชชันกีฏีย์ ได้แต่งหนังสืออัฎวาอ์ อัลบะยาน (فايبلا ءاوضأ) เป็นหนังสือ
ตัฟสีรที่สําคัญเล่มหนึ่งที่อธิบายตามแนวทางของสะลัฟ เช่น ท่านอธิบายเกี่ยวกับศิฟ๎ต อัลวัจญ์ฮฺ ว่า :

“และอัลวัจญฮฺ คือ คุณลักษณะหนึ่งจากบรรดาคุณลักษณะของอัลลอฮ  ผู้ทรงให้คุณลักษณะโดย
์
พระองค์เอง แล้ววาญิบแก่เราต้องศรัทธาต่อพระเจ้าและต่อสิ่งที่พระองค์ทรงให้คุณลักษณะโดย

พระองค์เอง พร้อมให้ความบริสุทธิ์ที่สมบูรณ์จากการเสมอเหมือนกับคุณลักษณะของมัคลูก”

(al-Shanqīṭiy, 1988 : 7/750).
การศรัทธาของอุละมาอ์ทั้งสามข้างต้นมีแนวทางการศรัทธาเหมือนกับสมัยสะลัฟ

และสมัยเคาะลัฟ และชาวสะลัฟในศตวรรษที่ 13

2.3.2.2 กลุ่มเคาะลัฟ
เตาฮีดกลุ่มเคาะลัฟ ในศตวรรษที่ 14 แห่งฮิจญ์เราะฮ์ศักราชพบว่า ด้านหลักการ
3
เหมือนกับเตาฮีดในศตวรรษที่ 4 ถึงศตวรรษที่ 13
ในบรรดาอุละมาอ์ศตวรรษที่ 14 ที่อธิบายและเผยแพร่อะกีดะฮ์เตาฮีดตามแนวทาง

เคาะลัฟ อาทิ เช่น
4
1) ชัยคฺอะฮมัด ดะฮลาน ได้แต่งหนังสืออัดดุรฺรฺ อัสสะนิยยะฮ์ ฟี อัรร็อด อะลา

อัลวะฮฺฮฺาบิยยะฮ์ (ةيباهولا ىلع درلا ةينسلا رردلا) เป็นหนังสือเตาฮีดที่แต่งตามแนวทางเคาะลัฟเช่น
ท่านอธิบายว่า เตาฮีดอัลอุลูฮิยยะฮ์คือเตาฮีดอัรรุบูบิยยะฮ์นั่นเอง เป็นการโต้ตอบกับผู้ที่ตามแนวทาง

ของชัยคฺ มุฮัมมัด เบ็น อับดุลวะฮฺฮาบ ที่เข้าใจว่าเตาฮีดอัลอุลูฮิยยะฮ์นั้นแตกต่างกับเตาฮีด
อัรรุบูบิยยะฮ์อย่างสิ้นเชิง เช่น ท่านกล่าวว่า : “และส่วนที่เขากําหนดเตาฮีดให้กับพวกเขาสองชนิด

ได้แก เตาฮีดอัรรุบูบิยยะฮ์และเตาฮีดอัลอุลูฮิยยะฮ์เป็นการโมฆะเช่นกัน แท้จริงเตาฮีดอัรรุบูบิยยะฮ์คือ
่
เตาฮีดอัลอุลูฮิยยะฮ์นั่นเอง” (Ἀhmad Dahlan, 1405 : 40).

1 ท่านมีชื่อเต็มว่า มุฮัมมัด เบ็น เคาะลีล ฮะสัน ฮัรรอส เสียชีวิตในปี ฮ.ศ. 1395 al-Maghrawīy, n.d.: 10/47).
(
2 .ท่านมีชื่อเต็มว่า มุฮัมมัด อัลอะมีน เบ็น มุฮัมมัด อัลมุคตาร์ เบ็น อับดุลกอดิร อัชชันกีฏีย์ เสียชีวิตในปี ฮ.ศ. 1393 (al-Zirikliy,
2002 : 6/54).
3 ดูหน้า 79-117
4
(
ท่านมีชื่อเต็มว่า อะฮมัด เบ็น ซัยนีย์ ดะหฺลาน เสียชีวิตในปี ฮ.ศ. 1304 al-Zirikliy, 2002 : 1/129).