Page 64 - 032

44

้
2.4.1 แนวคิดเกี่ยวกับความตองการจ าเปน (Need Assessment)
็

็
ื่
จากการทบทวนวรรณกรรมทเกี่ยวข้องกับแนวคิดเรองความจ าเปนพบว่า มงาน
ี่
ี
็
ิ
ึ
็
ศึกษาทกล่าวถงถงความต้องการจ าเปน (Need) ไว้จ านวนมาก ความต้องการจ า เปนเปนผลผลตที่
ึ
ี่
็
ิ
ึ
เกิดจากกระบวนการทเรยกว่า การประเมนถงความต้องการจ าเปน (Need Assessment) คือ
็
ี
ี่
ั
กระบวนการวิเคราะห์ช่องว่าง หรอความแตกต่างระหว่างผลของสภาพปจจบันและผลของสภาพท ี่
ุ
ื
็
ปราถนา แล้วจัดล าดับความส าคัญของความต้องการจ าเปน (Setting Priorities) ก าหนดเปนแนวทาง
็
ิ
ิ
ในการปฏบัต เพื่อช่วยตัดสนใจในการปรบปรงองค์กร (Witkin, 1995 อ้างถงใน อนชา กอนพ่วง,
ั
ุ
ึ
ุ
ิ
ิ
ี
็
2539) ในการประเมนความต้องการจ าเปนน้ หากมความแตกต่างกันระหว่างสถานภาพทั้งสองก็
ี
ี่
็
ั
ุ
็
ิ
แสดงให้เหนถงสภาวะทไม่น่าพอใจอันเปนจดเร่มต้นของการหาแนวทางแก้ไขปญหาให้หมดไป
ึ
(สวิมล ว่องวานช, 2531)
ิ
ุ
ในเบ้องต้น มผู้ก าหนดนยามและให้ความหมายของค าว่า ความต้องการจ าเปน ไว้
ี
็
ิ
ื
็
ิ
ุ
ู
หลากหลาย สวิมล ว่องวานช ได้สังเคราะห์และจัดประเภทของความหมายเปนหมวดหม่ในมมมอง
ุ
ุ
ึ
ทางจิตวิทยา และทางการประเมน ซงสามารถสรปได้ดังน้ ี
ิ
่
1. มมมองทางด้านจิตวิทยา
ุ
อับราฮัม มาสโลว์ ได้เสนอทฤษฏีล าดับขั้นของความต้องการ (Maslow’s need
ิ
ุ
Hierarchy) ไว้ว่า บคคลมความต้องการไม่ส้นสดและเมอความต้องการได้รบการสนองแล้วความ
ุ
ี
ื่
ั
ุ
็
ต้องการในส่งอน ๆ จะเข้ามาแทนที่ไม่มที่ส้นสด ความต้องการที่ได้รับการตอบสนองแล้วจะไม่เปน
ื่
ี
ิ
ิ
่
ิ
ุ
ส่งจูงใจอก ความต้องการสามารถจัดล าดับได้ตั้งแต่ขั้นต าสดไปถงขั้นสงสด เรยกว่าล าดับขั้นของ
ี
ี
ึ
ู
ุ
็
ความต้องการ แบ่งเปน 5 ขั้น คือ
1.1 ความต้องการทางร่างกาย (Psychological Needs) หมายถงความต้องการ
ึ
อาหาร เครองน่งห่ม ยารักษาโรค ความต้องการทางเพศ ความสะดวกสะบายเปนต้น
ื่
็
ุ
ึ
1.2 ความต้องการความมั่นคงปลอดภัย (Safety and Security Needs) หมายถง
ุ
ความต้องการได้รับการปกปองจากอปสรรคและการออกจากงาน ความปลอดภัยในการท างาน
้
เปนต้น
็
1.3 ความต้องการทางสังคม (Social Needs) หมายถงความต้องการเพื่อน
ึ
็
ึ
่
็
ต้องการความรัก ความเปนเจ้าของ เปนส่วนหนงทางสังคม
ึ
1.4 ความต้องการได้รบการยกย่องยอมรบจากสังคม (Esteem Needs) หมายถง
ั
ั
็
ิ
ื่
ั
ความต้องการเปนอสระ ต้องการการยอมรบ ได้รบการยกย่อง ได้รบเกียรตจากผู้อน เปนต้น
็
ั
ั
ิ
1.5 ความต้องการบรรลผลส าเรจสงสด (Self Actualization) หมายถง ความต้อง
ุ
ึ
ู
็
ุ