Page 41 - 011
P. 41

17







                                                          ็
                             4)  การแยกแยะ (differentiating)  เปนการแยกแยะสารสนเทศทแสวงหาได้  โดยใช้เกณฑ์ต่าง ๆ
                                                                                ี่
                                    ื่
                           ื่
                                                           ื่
                                                                            ี่
                                                   ็
                      เช่น  ชอผู้แต่ง  ชอวารสาร  ฯลฯ  เปนเกณฑ์เพอกรองสารสนเทศทแสวงหาได้
                                                                                         ื
                                                                ็
                             5)   การตรวจตรา (monitoring)    เปนการตรวจตราวรรณกรรมหรอสารสนเทศใหม่ใน
                                                                             ิ
                                 ื
                                                              ุ
                                                                                          ื่
                                                 ี่
                      สาขาวิชาหรอแวดวงวิชาการทตนสนใจและค้นเคย  เช่น  การตดตามจากรายชอหนังสอใหม่ของ
                                                                                                 ื
                            ิ
                      สํานักพมพ์ในสาขาวชานั้น ๆ  การติดตามอ่านวารสารบางรายชื่อทุกฉบับที่ตีพิมพ์ การติดต่อสื่อสารกับ
                                       ิ
                                                  ็
                      นักวิจัยหรอนักวิชาการทตนรจัก เปนต้น
                                              ู
                              ื
                                          ี่
                                              ้
                                                                          ึ
                                                                                      ี่
                             6)   การดึงสารสนเทศออกมา (extracting)   เปนการดงสารสนเทศทต้องการจากรายงานการ
                                                                    ็
                                                             ี
                                                                ื
                                                                                        ุ
                                              ื
                                                        ู
                      วจัย บทความวารสาร หนังสอ ฐานข้อมลดัชน หรอเอกสารประกอบการประชม ซึ่งเป็นสารสนเทศ
                       ิ
                                                                ี
                                           ี่
                      เพียงบางส่วนในเอกสารทสามารถนําไปใช้ได้ทันท เช่น สถตคํากล่าวหรอคําพูดสําคัญ ผลการศกษา ผล
                                                                                 ื
                                                                                                   ึ
                                                                      ิ
                                                                        ิ
                                                                    ี่
                                                                      ี
                                                                                ี่
                                                    ็
                                                             ุ
                       ิ
                                                                                         ี
                      วจัย ฯลฯ ผู้แสวงหาสารสนเทศจําเปนต้องระบเอกสารทมสารสนเทศทต้องการเสยก่อน จงจะสามารถ
                                                                                                ึ
                      ดงสารสนเทศออกมาได้
                       ึ
                                 ิ
                                                           ็
                             พฤตกรรมการแสวงหาสารสนเทศเปนผลมาจากการเกิดภาวะต้องการสารสนเทศ ซึ่ง สิริญดา
                                                                                ึ
                       ิ
                          ิ
                      สทธบุ่น (2541) ให้ความหมายของความต้องการสารสนเทศว่า หมายถง การทบคคลพบว่าตนเองอยู่ใน
                                                                                      ี่
                                                                                       ุ
                                                  ี่
                                                                                            ิ
                                ์
                                                                                ื
                                                              ิ
                                                                                                     ื่
                      สถานการณใดสถานการณหนงททําให้ต้องตัดสนใจค้นหาคําตอบหรอหาข้อเท็จจรงเกี่ยวกับเรองใด
                                               ่
                                             ์
                                               ึ
                       ื่
                                                          ื่
                                   ี
                      เรองหนงและมความต้องการสารสนเทศเพอนํามาใช้ในสถานการณนี้ทําให้ผู้ใช้เล็งเห็นความต้องการ
                             ่
                                                                              ์
                             ึ
                      ของตนเอง
                                                                                             ื
                                 ิ
                             พฤตกรรมการแสวงหาสารสนเทศ         (Information-seeking  behavior) คอ การแสวงหา
                                     ี
                                                                                           ่
                                                                                                 ี
                      สารสนเทศอย่างมวัตถประสงค์โดยเปนผลมาจากความต้องการใดความต้องการหนง ทั้งน้ในระหว่าง
                                         ุ
                                                                                           ึ
                                                     ็
                                                                                 ึ
                                                ึ
                                                        ิ
                                                                                 ่
                                                              ์
                                                                                       ็
                      แสวงหาสารสนเทศบุคคลผู้นั้นจงต้องปฏสัมพันธกับระบบสารสนเทศซงอาจเปนระบบสารสนเทศโดย
                         ุ
                                               ิ
                      มนษย์เช่นห้องสมดหนังสอพมพ์หรือระบบสารสนเทศด้วยคอมพิวเตอร์เช่นเวิลด์ไวด์เว็บเป็นต้น
                                      ุ
                                            ื
                                             ิ
                      (Wilson, 2000 : 50)  พฤตกรรมสารสนเทศครอบคลมพฤตกรรมหรอกิจกรรมทเกี่ยวข้อง 2 ด้าน คอ
                                                                               ื
                                                                                         ี่
                                                                                                         ื
                                                                   ุ
                                                                        ิ
                                                           ิ
                          ิ
                                                                                     ึ
                                                                                    ่
                      พฤตกรรมการแสวงหาสารสนเทศและพฤตกรรมการใช้สารสนเทศ   ซงเกิดมาจากความต้องการ
                      สารสนเทศ สําหรบตัวแบบหรอทฤษฎทเกี่ยวข้องกับพฤตกรรมสารสนเทศนั้น ผู้วจัยจะได้ศึกษาโดย
                                                        ี่
                                                                      ิ
                                                      ี
                                     ั
                                               ื
                                                                                           ิ
                                    ื
                                                          ั
                                                                            ี
                      ละเอยดและคัดเลอกตัวแบบทเหมาะสมกับปญหาในการวิจัยคร้งน้ต่อไป
                                              ี่
                                                                          ั
                          ี
                                  ี
                                                                     ี
                             ทฤษฎของ (Leckie, 1996 : 161-193)   เปนทฤษฎเกี่ยวกับการแสวงหาสารสนเทศของบคคลใน
                                                              ็
                                                                                                    ุ
                                                                                                      ่
                                                                                                       ึ
                                                                                                 ุ
                                ี
                      อาชพ โดยมหลักว่าบคคลมความต้องการสารสนเทศตามอาชพและภาระงานของแต่ละบคคล ซงจะ
                         ี
                                        ุ
                                             ี
                                                                          ี
                                                                                 ี่
                                                                                   ็
                                     ิ
                      ส่งผลให้เกิดพฤตกรรมการแสวงหาสารสนเทศ   โดยมปจจัยต่าง ๆ ทเปนตัวแปรต่อพฤติกรรมการ
                                                                       ั
                                                                     ี
   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46