Page 84 - 001
P. 84
ี
นโยบายสาธารณะ: แนวคิดพื้นฐาน ขอโตแยงกระบวนการนโยบาย และระเบียบวิธ ยศธร ทวีพล
Public Policy: Basic Concepts, Policy Process Arguments and Methodology
3.2.2 การกำหนดนโยบาย
การขาดหลักประกันในการกำหนดนโยบายอยางสำเร็จ
ั
ธรรมชาติของกระบวนการนโยบายปฏิเสธการใหความสำคญกับตวแปรอยางหลากหลาย ทำ
ั
ใหขั้นตอนภายในวงจรนโยบาย อาทิ การกำหนดวาระนโยบาย การกำหนดนโยบายและการจัดการกับ
ทางเลือก มีปญหาความชัดเจนในการกำหนดเปาหมายของขั้นตอนตางๆ ซึ่งความไมชัดเจนสามารถ
กอใหเกิดปญหาในขั้นตอนการนำนโยบายไปปฏิบัต จนอาจไมสามารถดำเนินนโยบายตอและ
ิ
ิ
จำเปนตองสรางนโยบายใหม ซึ่งเปนปญหาที่นักวิเคราะหไมสามารถประเมนทิศทางของปญหาไดอยาง
ชัดเจน (Sidney, 2007) วงจรนโยบายที่ซับซอนจึงไมชวยกอใหเกิดประโยชนแกนักวิเคราะห
ความหลากหลายและความตอเนื่องของการนิยามปญหา
ั
การนิยามปญหาถือวามีความหลากหลาย อาทิ การนิยามความยากจน ซึ่งเดิมใหความสำคญ
ิ
ู
กับรายไดเปนหลัก แตการนยามดังกลาวอาจละเลยการพิจารณาบริบทที่แตกตางกันระหวางภมิภาค
โดยเฉพาะตนทุนอาหาร การคมนาคมขนสง ที่อยูอาศัย ทรัพยสินอื่นๆ นอกจากรายได หรือ
ผลประโยชนอื่นใดที่ประชาชนไดรับจากรัฐบาล ความไมชัดเจนจึงกอใหเกิดคำถามเกี่ยวกับการนิยาม
ความยากจนวามีลักษณะเปนอยางไร อยางไรก็ตามแมการนิยามปญหาตางๆ เริ่มไดรับการพัฒนาและ
ตระหนักตอมิติอื่นๆ อยางครอบคลุม เชน การระบุวาความจน หมายถึง ผูที่อยูอาศัยในสลัม เขตชนบท
การศึกษาต่ำ แตการนิยามความยากจนตามลักษณะดังกลาว ยอมเปลี่ยนแปลงไปตามการความสำเร็จ
ของการพัฒนาประเทศทางเศรษฐกิจ ซึ่งสะทอนใหเห็นวาการนิยามปญหา มีปญหาใหแงความ
หลากหลายและความตอเนื่องอันเปนอุปสรรคกับการจัดการกับนโยบายสาธารณะ
การนิยามปญหาความยากจนและปญหาอื่นๆ กอใหเกิดอุปสรรคแกนักนโยบายในการจัดการ
ั
ี
กับกลุมเปาหมายของนโยบาย การนิยามปญหาจึงพยายามพัฒนาวิธการใหม ซึ่งหันมาใหความสำคญ
ั
กับปญหาที่มีความสามารถในการนิยามสูง อาทิ ความไมเทาเทียมกัน โดยพิจารณาจากความสัมพนธ
ของรายได เงื่อนไขการใชชีวิต ความไมเทาเทียมกันทางสังคมของรายไดกับการครอบครองทรัพยสิน
การจัดแบงรายไดเปนกลุม การกระจายรายไดและการกีดกนการเขาถึงสวัสดิการบางอยาง แตการ
ั
ั
นิยามลักษณะดงกลาวไมสามารถนยามปญหาไดอยางตรงจุด เนื่องจากมีเงื่อนไขอื่นๆ ประกอบ อาทิ
ิ
64