Page 154 - 001

ี
นโยบายสาธารณะ: แนวคิดพื้นฐาน ขอโตแยงกระบวนการนโยบาย และระเบียบวิธ ยศธร ทวีพล
Public Policy: Basic Concepts, Policy Process Arguments and Methodology


ถือวาเปนการวิเคราะหนโยบายที่มีวัตถุประสงคเพื่อพิจารณาลักษณะนโยบายระหวางรัฐ
ั
ระหวางชวงเวลา ที่ตั้ง หลักการ กฎระเบียบ สภาพแวดลอม และระหวางความสัมพันธของรัฐกบ
บริบทศึกษา ความสัมพันธระหวางรูปแบบการปกครองรฐแบบตางๆ การศึกษาเปรยบเทียบปญหา
ี
ั
สาธารณะ การพิจารณาภาคสวนเกี่ยวกับสาธารณะและนโยบาย ซึ่งศึกษาโดยตั้งคำถามเกี่ยวกับความ
ี

ั
แตกตาง การใหความสำคัญกบปจจัยภายใน ตัวแปรทางเศรษฐกิจและสังคมที่มอิทธิพลตอนโยบาย
การวิเคราะหนโยบายเปรียบเทียบจึงศึกษาเปรียบเทียบนโยบายสาธารณะกับบริบทตางๆ อยาง
หลากหลายและเปนระบบ ซึ่งสามารถโตแยงการอธิบายนโยบายทั่วไป จากอิทธิพลของการวิเคราะหที่

เปนการศึกษาอยางครอบคลุมและสามารถเขาถึงองคความรูใหม (Lodge, 2007)

5.6 แนวทางการวิเคราะหนโยบาย

ภาพรวม

ภาพรวมของการวิเคราะหนโยบายสาธารณะมีหลากหลายแนวทาง ดังตารางที่ 5.3 เกี่ยวของ
กับกระบวนการกำหนดนโยบาย สาเหตุผลกระทบของนโยบาย ปทัสถานของนโยบายสาธารณะ ซง
ึ่
ี
จำแนกออกเปนสายของวิวัฒนาการทางรัฐศาสตร ทฤษฎระบบและเศรษฐศาสตร คณิตศาสตร

ั
วิทยาการจัดการ ตามลำดับ โดยแตละแนวทางมีวัตถุประสงคแตกตางกัน อาทิ แนวทางเกี่ยวกบ
กระบวนการกำหนดนโยบาย มีวัตถุประสงคในการวิเคราะหนโยบายเพื่อพรรณนาและอธิบายขั้นตอน
ตางๆ ของกระบวนการนโยบาย สวนแนวทางสาเหตุ ผลกระทบนโยบาย เปนการพรรณนาและอธิบาย

ความสัมพันธเชิงสาเหตุ ในขณะที่แนวทางปทัสถานของนโยบายสาธารณะ มีวัตถุประสงคเพื่อ
ิ
เสนอแนะและปรับปรุงแกไขประเด็นปญหานโยบายสาธารณะ โดยปราศจากอคตหรือคานิยมสวนตัว
นอกจากนั้นในแงสมมุติฐานเบื้องตน แนวทางเกี่ยวกับกระบวนการกำหนดนโยบายสาธารณะ

เกี่ยวของกับปจจัยทางการเมือง สวนแนวทางสาเหต ผลกระทบของนโยบาย เกี่ยวของกับการ
ุ
ปฏิสัมพันธระหวางสวนประกอบตางๆ ของนโยบายและสภาพแวดลอม ในขณะที่แนวทางปทัสถาน

ของนโยบายเปนการกำหนดนโยบายบนพื้นฐานความเปนเหตุเปนผล สวนมิติสุดทาย มิติระเบียบวิธี
ศึกษาและการวิจัย แนวทางกระบวนการกำหนดนโยบายสัมพันธกับการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยเฉพาะ

กรณีศึกษาเชิงลึก สวนแนวทางสาเหตุ ผลกระทบของนโยบาย เกี่ยวของกับการศึกษาเชิงปริมาณ และ
สุดทายแนวทางปทัสถานของนโยบายเชื่อมโยงกับการศึกษาเชิงปริมาณและการวิจัยปฏิบัติการ

อยางไรก็ตามนอกเหนือจากหลักการของแตละแนวทางดังกลาว มีแนวทางอื่นๆ ดังกลาวตอไปนี้

134