Page 81 - 001
P. 81
70
ที่สำคัญคือ มีการผลิตลูกปัดทั้งประเภทลูกปัดแก้ว หิน และดินเผา ตั้งแต่ช่วงยุคเหล็ก
ิ่
ตอนต้นและเพมปริมาณมากขึ้นในช่วงยุคตอนปลาย จนกลายเป็นอุตสาหกรรมและเป็นสินค้า
ี
ส่งออกไปขายต่างประเทศ โดยมีแหล่งผลิตที่เมืองโกสัมพและเมืองพาราณสี มีทรงกลม ทรง
กรวย ทรงถัง และลูกปัด แบบเกลียว ส่วนลูกปัดหินที่ผลิตกันมากคือ ลูกปัดหินอาเกตและหิน
คาร์เนเลียน ซึ่งมีศูนย์กลางการผลิตในยุคเหล็กตอนปลายหลายแห่ง เช่น เมืองอุชเชน (Ujjain)
โภการ์ดาน (Bhokardan) แคมเบย์ (Cambay) พรหมบุรี (Brahmpur) และตรีปุระ (Tripura)
ลูกปัดที่ผลิตมักนิยมตกแต่งด้วยการสกัดผิวและฝังสี (etched bead) ลูกปัดแบบนี้ปรากฏครั้ง
แรกในสมัยเหล็กตอนปลาย และได้แพร่กระจายไปในภูมิภาคอื่น ๆ ของอินเดียในเวลาต่อมา
จากการขุดค้นทางโบราณคดีพบว่า เมืองอุชเชนเป็นแหล่งผลิตลูกปัดหินและเป็นศูนย์กลางการ
ส่งออกเครื่องประดับที่ทำด้วยหินกึ่งรัตนชาติ และส่งไปขายยังซีกโลกตะวันตก โดยผ่านเมืองภรุ
3
กัจฉะซึ่งเป็นเมืองทางฝั่งตะวันตกของอินเดีย
ภาพที่ 24 ลูกปัดหินคาร์เนเลียนแบบฝังสี
ที่มา : https://upload.wikimedia.org/ [Online] accessed 27 October 2018.
3 ผาสุข อินทราวุธ. ทวารวดี การศึกษาเชิงวิเคราะห์จากหลักฐานทางโบราณคดี, หน้า 33-36.