Page 83 - 001
P. 83
72
ภาพที่ 26 ภาชนะดินเผาเขียนสีดำบนพื้นสีเทา
ที่มา : https://upload.wikimedia.org/ [Online] accessed 27 October 2018.
วัฒนธรรมการใช้ภาชนะดินเผาสีดำขัดมัน (Northern Black Polished Ware culture)
ภาชนะดินเผาสีดำขัดมัน หรือที่รู้จักกันในชื่อ NBPW ปรากฏขึ้นในช่วงเวลาคาบ
เกี่ยวกับช่วงสุดท้ายของภาชนะดินเผาเขียนสีดำบนพนสีเทา (PGW) หรือในราว 700 – 100 ปี
ื้
ก่อนคริสตกาล มีวัฒนธรรมการใช้ตั้งแต่สมัยเหล็กตอนปลายจนถึงยุคประวัติศาสตร์ตอนต้น
และแม้จะได้รับการกำหนดชื่อว่า ภาชนะดินเผาสีดำขัดมันทางเหนือ แต่ในความเป็นจริงมันถูก
ื้
พบในวงกว้างและหลากหลายพนที่ กล่าวคือ ทางเหนือไกลสุดถึงบริเวณหุบเขาสวัต (Swat
Valley) ประเทศปากีสถาน ทางใต้ไกลสุดถึงอนุราธปุระ (Anuradhapura) ในประเทศศรีลังกา
ทางตะวันตกไกลสุดถึงประภาส-ปาถาน (Prabhas-Pathan) ในแถบคุชราต และตะวันออกไกล
4
สุดถึงบังกลาเทศ (Bangladesh)
ภาชนะดินเผาสีดำขัดมันนี้ทำขึ้นจากดินที่มีการบดละเอียดอย่างดีและกรองเอา
สิ่งเจือปนออกไป ขึ้นรูปด้วยแป้นหมุน และเผาในอุณหภูมิที่สูง บางครั้งพบว่ามีความบางถึง 1.5
มิลลิเมตร ลักษณะเด่นของภาชนะชนิดนี้คือ ผิวหน้าที่มีความมันเงาจนสะท้อนออกมาคล้าย
กระจก อย่างไรก็ดีแม้ว่าจะได้รับการกำหนดชื่อเรียกว่าภาชนะดินเผาสีดำขัดมัน แต่ภาชนะชนิด
นี้กลับมีหลากหลายสีและมีระดับสีที่แตกต่างกัน ตั้งแต่ดำสว่าง (light black) ไปจนถึงดำสนิท
(jet black) แต่บางครั้งก็พบว่ามีสีออกเงิน สีทอง และสีน้ำตาลช็อกโกแลตอีกด้วย
จากความสวยงามของภาชนะดินเผา จึงถูกจัดว่าเป็นสินค้าที่มีราคาแพง ผลิตขึ้นมาเพอ
ื่
รองรับกลุ่มผู้นำ (elite) ในสังคม และแม้ว่าภาชนะชนิดนี้จะถูกพบอยู่ทั่วไปในอินเดียในช่วงยุค
เหล็กตอนปลาย- ยุคต้นประวัติศาสตร์ แต่การปรากฏขึ้นหลักๆของมันจะอยู่ในบริเวณที่ราบลุ่ม
แม่น้ำคงคาตอนกลางถึงตอนล่าง โดยมีกลุ่มชนชาวพุทธซึ่งตั้งถิ่นฐานอยู่ในบริเวณนั้นเป็นผู้ใช้ มี
4 Enamul Haque, Shah Sufi Mustafizur Rahman and S.M. Kamul Ahsan. (2011). A preliminary report on
Wari Bateshwar trial excavation by ICSBA. Journal of Bengal Art, 5, pp. 11-40.