Page 36 - 001
P. 36
25
ในแนวเหนือ-ใต้ และตะวันออก-ตะวันตก ทำให้สามารถแบ่งเมืองออกเป็นบล็อกรูปสี่เหลี่ยมได้
อย่างหยาบๆ
ภายในเมืองโมเหนโจ ดาโรมีบ่อน้ำมากกว่า 700 บ่อ แต่ละบ่อมีความลึกประมาณ 10-
15 เมตร บ้านทุกบ้านจะมีบ่อน้ำและห้องน้ำ ซึ่งนอกจากบ่อน้ำภายในบ้านแล้ว ยังมีบ่อ
สาธารณะที่ตั้งอยู่ตามถนนสายหลักอีกด้วย ในขณะที่ริมถนนมีท่อระบายน้ำทิ้งขนาดใหญ่ที่สร้าง
ื่
ด้วยอิฐ นอกจากนี้ยังมีบ่อรับน้ำสกปรกเป็นช่วงๆ เพอความสะดวกในการทำความสะอาดท่อ
ระบบการระบายน้ำโสโครกเช่นนี้คงจะมีหน่วยงานประเภทเทศบาลเป็นผู้ดูแลรักษา และ
นับเป็นผลงานที่น่าทึ่งอย่างมากที่สุด เพราะไม่มีอารยธรรมโบราณใดยกเว้นโรมันที่รู้จักระบบ
2
การถ่ายเทน้ำสกปรกอย่างมีประสิทธิภาพเช่นนี้
ภาพที่ 10 แสดงเนินฝั่งตะวันตกและตะวันออกของเมืองโมเหนโจ ดาโร
ที่มา: https://commons.wikimedia.org/ [Online], accessed 10 September 2018
2 A.L. Basham. The Wonder that was India, แปลโดย ธิติมา พิทักษ์ไพรวัน. (2533). ภารตรัตนะ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิ
โครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, หน้า 18-19.