Page 32 - 0006

23

ประเภท โดยตัดส่วนของเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบด้านซะกาต (อามิลีน) และผู้ที่หัวใจได้รับการโน้มน้าว

(มุอัลลัฟ กุลูบ) ออก และหากไม่พบผู้มิสิทธิทั้ง 6 ประเภทก็ให้แจกจ่ายแก่บรรดาผู้มีสิทธิเท่าที่พบเจอ
(al-Shafi’I, 1993 : 2/69; al-Nawawiy, n.d. : 6/104)

ส่วนมัซอับมาลิกีย์และรายงานหนึ่งจากอะหมัดระบุว่า ซะกาตฟิตเราะห์ต้องมอบให้แก่ผู้ที่

ั
ยากจนและผู้ที่ขดสน (ฟุเกาะรออ์และมะสากีน) เท่านั้น ไม่อนุญาตให้จ่ายแก่ประเภทอื่นจากทั้ง 2
ประเภท (al-Dusuki, n.d. : 1/508; al- Muqaddas, 1984 : 2/540)

โดยตีความจากหะดีษอิบนุอับบาสที่กล่าวว่า
ความวา “รอซูลุลลอฮฺ ได้ก าหนด (ให้มุสลิม) จ่ายซะกาตฟิตเราะห์ เพื่อเป็นการขด
ั
่
เกลาให้ผู้ถือศีลอดสะอาดบริสุทธิ์จากมลทินของการหลงลืม และการพูดจาที่หยาบคาย และเพื่อเป็น
ทานอาหารแก่บรรดาผู้ยากไร้”

(บันทึกโดย Abu Daud : 1317)

่
ดังนั้น ค าว่ากล่าวที่วา “เพื่อเป็นทานอาหารแก่บรรดาผู้ยากไร้” ท าให้เขาใจวาการจ่าย
้
่
ซะกาตฟิตเราะห์นั้น ถกเจาะจงเฉพาะส าหรับผู้ยากไร้ อันหมายถงฟุเกาะรออ์และมะสากีนเท่านั้น
ึ
ู
ส่วนบรรดาผู้มีสิทธรับซะกาตทั่วไปอีก 6 ประเภท จะไม่มีสิทธรับซะกาตฟิตเราะห์ตามทัศนะของ
ิ
ิ
อุละมาอ์กลุ่มนี้
่
ทัศนะนี้ได้รับการเห็นชอบและสนับสนุนจากอุละมาอ์หลายท่าน เชน Ibn Taimiyah
(1997 : 25/71-78) Ibnu Qaiyim ( 1997 : 2/44) และในบรรดาอุละมาอฺปัจจุบันที่เห็นด้วยกับ

ทัศนะนี้คือ Binbaz, n.d. (14/202, 215) และ al-Usaimin (1422 : 6/184) เป็นต้น
้
ั
จากทัศนะของอุลามาอฺขางต้น ควรให้ความส าคญกับบรรดาผู้ยากไร้ (ฟุเกาะรออ์และ
ิ
มะสากีน) เป็นอันดับแรก แต่ถ้าไม่มีคนเหล่านั้น ก็อนุญาตให้จ่ายซะกาตแก่บรรดาผู้มีสิทธรับซะกาต
ทั้ง 6 ประเภทที่เหลือ

ิ
เมื่อพิจารณาตามหลักการและเหตุผล อัลลอฮฺนั้นได้ทรงก าหนดผู้มีสิทธรับซะกาตด้วย
พระองค์เอง โดยไม่ยินยอมให้ผู้ใดก าหนดตามอ าเภอใจ และการแจกจ่ายซะกาตก็จะต้องมอบให้ผู้ที่มี
่
ิ
สิทธิที่อัลลอฮฺก าหนดไว้เท่านั้น ผู้ใดก็ตามที่ไม่อยู่ในขาย 8 ประเภทดังกล่าว ไม่มีสิทธรับซะกาตและ
เป็นที่ต้องห้ามส าหรับเขาที่จะบริโภคทรัพย์สินเหล่านั้น และเป็นที่ต้องห้ามส าหรับผู้ที่มีอ านาจ
แจกจ่ายซะกาตด้วยการมอบซะกาตแก่ผู้ที่ไม่มีสิทธิอีกด้วย ดังนั้นจึงเป็นหน้าที่ของผู้ที่เกี่ยวข้องกับการ

้
ิ
ิ
จัดสรรซะกาตที่จะต้องเขาใจและรู้จักผู้มีสิทธรับซะกาตและผู้ไม่มีสิทธรับซะกาตเป็นอย่างดี เพื่อ
ปูองกันความผิดพลาดในการบริหารจัดการและจัดสรรซะกาต พร้อมกันนั้นจะเห็นได้ว่าอิสลามให้การ
ช่วยเหลือเกื้อกูลโดยมองรอบด้านครอบคลุมกลุ่มบุคคลต่างๆ ทั้งในแง่ของรายได้ สถานภาพทางสังคม

ความแตกต่างด้านชนชนรวมทั้งผู้ที่ท างานเพื่อศาสนาและยังรวมถงผู้ที่ต้องบริหารจัดการเพื่อให้
ึ
ั้
กองทุนซะกาตมีประสิทธิภาพ ซึ่งถือเป็นค่าจ้างในการปฏิบัติงาน สิ่งเหล่านี้ คือ กลุ่มที่อิสลามมีความ
ปรารถนาให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี ได้รับซะกาตจากผู้ที่มีความสามารถ ทั้งนี้เพื่อลดช่องว่างความแตกต่าง

ของคนในสังคมอีกด้วย