Page 27 - การศึกษาวิเคราะห์หนังสืออะกีดะฮฺ อันนาญีน ฟี อิลมฺ อุศูล อัดดีน ของชัยคฺ ซัยนฺ อัลอาบิดีน เบ็น มุฮัมมัด อัลฟะฏอนีย์
P. 27
5
จากการศึกษาบรรดาหนังสือหรือตําราที่ได้กล่าวข้างต้นพบว่าหนังสืออะกีดะฮ์ที่แต่ง
ในสมัยสะลัฟได้มีการศึกษาวิเคราะห์ในหลายรูปแบบ จะเป็นการตะฮกีกและดิรอสาต (ตรวจทานและ
ศึกษาวิเคราะห์) ตัครีจญ์ฮะดีษและอื่น ๆ ตามแนวทางของแต่ละสาขาวิชา ตัวอย่างเช่น หนังสือชัรฮ
อัลฟิกฮฺ อัลอักบัร ศึกษาวิเคราะห์โดยมัรวาน มุฮัมมัด อัชชะอฺอาร์ , หนังสืออัลอิบานะฮ์ อัน อุศูล
อัดดิยานะฮ์ ศึกษาวิเคราะห์โดยบะชีร มุฮัมมัด อุยูน , หนังสืออัลหุจญะฮ์ ฟี บะยานิ อัลมะฮัจญะฮ์
์
วะชัรฮ อะกีดะฮ อะฮลิสสุนนะฮ์ ศึกษาวิเคราะห์โดยมุฮัมมัด เบ็น เราะบีอฺ อัลมัดเคาะลีย์ เช่นเดียว
กันกับบรรดาหนังสือหรือตําราที่ได้แต่งในยุคเคาะลัฟได้มีการศึกษาวิเคราะห์เนื้อหาหนังสืออย่าง
กว้างขวางโดยอุละมาอ์ นักวิชาการและนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา เช่น หนังสืออัชชามิล ฟี อุศูล
อัดดีน ศึกษาวิเคราะห์โดยอับดุลลอฮ์ มะ ฮมูด มุฮัมมัด อุมัร, หนังสือเกาะวาอิด อัลอฺะกออิด ศึกษา
วิเคราะห์โดยมูซา มุฮัมมัด อะลีย์ , หนังสืออะสาส อัตตักฺดีส ศึกษาวิเคราะห์โดยอะฮมัด ฮิญาซีย์
อัสสะกอ
นอกจากอุละมาอ์ในสมัยสะลัฟและสมัยเคาะลัฟ พบว่าอุละมาอ์สมัยป๎จจุบันให้
ความสําคัญต่ออะกีดะฮ เช่น อุละมาอ์ป๎ตตานีในช่วงศตวรรษที่ 18 ถึง 20 ของคริสต์ ศักราช ได้ให้
์
ความสําคัญต่ออะกีดะฮ์โดยการเรียน การสอน และแต่งตําราเพื่อเผยแผ่อะกีดะฮ์แถบภูมิภาคเอเซีย
อาคะเนย์ (Ἀhmad Fathy, 2009 : 14-15) เช่น ชัยคฺดาวูด อัลฟะฏอนีย์ (เสียชีวิตปี ค.ศ.1847) ได้แต่ง
ตําราชื่อ อัดดุร อัษษะมีน และอะกีดะฮ์อัลญะวาฮิร , ชัยคฺวันอะฮมัด อัลฟะฏอนีย์ (เสียชีวิตปี ค.ศ.
1908) ได้แต่งตําราชื่อ ฟะรีดะฮ์ อัลฟะรออิด ฟี อิลมฺ อัลอะกออิดและอักดุ อัลํุมาน ฟี อะกออิด
อัลอีมาน , ชัยคฺ ซัยนฺ อัลอาบิดีน อัลฟะฏอนีย์ (เสียชีวิตปี ค.ศ. 1913) ได้แต่งตําราชื่ออะกีดะฮ์
อันนาญีน ฟี อิลมฺ อุศูล อัดดีน , ชัยคฺ อับดุรเราะ ฮมาน อัลฟะฏอนีย์ (เสียชีวิตปี ค.ศ. 1915) ได้แต่ง
ตําราชื่อ นูร อัซฺซุลาม ฟี มะอฺริฟะฮฺ อัลลอฮ์ วะรุสุลิฮี อัลกิรอม, ชัยคฺวันดาวุด อัลฟะฏอนีย์ (เสียชีวิต
ปี ค.ศ. 1936) ได้แต่งตําราชื่อ อุมดะฮ์ อัลมุรีด ฟี อะกออิด อัตเตาฮีด , ฮัจญี มุฮัมมัด ฮุสัยนฺ
โต๊ะกลาบอ (เสียชีวิตปี ค.ศ. 1948) ได้แต่งตําราชื่อ มุก็อดดิมะฮ์ อัลอัฏฟาล ฟี ศิฟาต อัลลอฮ์ ษี
อัลญะลาล, ฮัจญี สุหลง เบ็น ฮัจญี อับดุลกอดิร อัลฟะฏอนีย์ (เสียชีวิตปี ค.ศ. 1954) ได้แต่งตําราชื่อ
เคาะลาเศาะฮ์ อัลญะวาฮิร ฟี ตัศฟิยะฮ์ อัลเคาะวาฏิร , ชัยคฺวันอิสมาอีล เบ็น วันอับดุลกอดิร
(เสียชีวิตปี ค.ศ. 1965) ได้แต่งตําราชื่อ บากูเราะฮ์ อัลอะมานีย์
จากบรรดาหนังสือของอุละมาอ์ป๎ตตานีผู้วิจัยเลือกผลงานของต่วนมีนาล
เนื่องจากว่าท่านเป็นอุละมาอคนหนึ่งที่มีชื่อเสียงหลังจากชัยคฺ ดาวูด อัลฟะฏอนีย์ที่รับทําหน้าที่เผยแผ่
์
ศาสนาทั้งที่ป๎ตตานีและมเลเซีย ได้รับการยกย่องชมเชยด้วยชื่ออันทรงเกียรติต่างๆ และม ี
ความสามารถในการนิพนธ์ตําราวิชาอะกีดะฮ ์ ผลงานเด่นที่ออกสู่สายตาสังคมมีหลายเล่ม เช่น
์
หนังสือกัชฟุลเฆาะย์บียะฮ์ ฟี อะ ฮวาล เยามิลกิยามะฮ , อะกีดะฮ อันนาญีน ฟี อิลมฺ อุศูล อัดดีน ,
์