Page 107 - 017
P. 107
107
49
ความวํา ‚บุคคลใดที่พบเห็นความชั่ว ในหมูํพวกเจ๎า เขาจง
เปลี่ยนแปลงด๎วยมือ (ด๎วยอํานาจที่เขามีอยูํ หากเขาไมํมี
ความสามารถเขาจงยับยั้งด๎วย ลิ้น วาจา และหากเขาไมํสามารถ
เขาจงรังเกียจด๎วยหัวใจ ดังกลําวนั้น คือ อีมาน (การ ศรัทธา) ที่
อํอนแอที่สุด‛
(บันทึกโดย Muslim: 49)
ความหมายของหะดีษข๎างต๎น หมายถึงการเปลี่ยนแปลงสิ่งมุนกัร (สิ่งชั่วร๎าย) ด๎วย
กับมือ(อํานาจที่มีอยูํ) จากนั้นก็ด๎วยวาจา จากนั้นก็ด๎วยกับจิตใจตามสภาพกําลังและความสามารถ
ของนักดาอีย๑ ในการนี้เราจะพบคุณลักษณะสามระดับด๎วยกันระหวํางกลุํมบุคคลสามกลุํม ได๎แกํ 1)
หากิม (ผู๎ปกครอง) 2) อุละมาอ๑ และ 3) บุคคลทั่วไป ซึ่งการเปลี่ยนแปลงด๎วยมือหรืออํานาจนั้นเป็น
สิ่งวาญิบสําหรับผู๎ปกครอง และการเปลี่ยนแปลงด๎วยวา จานั้นวาญิบสําหรับอุละมาอ๑หรือนักดาอีย๑
และการเปลี่ยนแปลงด๎วยหัวใจนั้น วาญิบสําหรับบุคคลทั่วไป‛ การสั่งใช๎สูํความดีและห๎ามปรามสิ่ง
ชั่วร๎ายเป็นฟัรฎูกิฟายะฮฺ แตํสําหรับหะดีษที่รายงานโดยมุสลิมข๎างต๎น ซึ่งมีนัยยะกลําวถึงมุสลิมทุก
คนนั้น หมายถึงมุสลิมทุกคนที่มีความสามารถที่จะเปลี่ยนแปลงสิ่งชั่วร๎าย ซึ่งการเปลี่ยนแปลงสิ่ง
ชั่วร๎ายเป็นสิ่งสําคัญ ถือเป็นหน๎าที่พื้นฐานของนักดาอีย๑ตามความสามารถและความรับผิดชอบของ
เขา เชํน การห๎ามปรามบุตรหลานในบ๎านสําหรับผู๎เป็นมารดา บุรุษคนหนึ่งในหน๎าที่การงานของเขา
ครูผู๎สอนในโรงเรียนของเขาและระหวํางเด็กนักเรียน (Ah ฺmad Abū Zaid, 1994: 85) Ibn Rajab al- H ฺ
anbaliy (2001: 245-246) กลําววํา ‚วาญิบ (สําหรับผู๎ศรัทธา) ในการปฎิเสธสิ่งที่ชั่วร๎ายตาม
ความสามารถของเขา ซึ่งการปฏิเสธสิ่งชั่วร๎ายด๎วยหัวใจ นั้นเป็นฟัรฎู (ข๎อบังคับ) สําหรับมุสลิม
ทุกคนในทุกๆ สภาพ สํวนการปฏิเสธด๎วยลิ้นและมือวาญิบตามความสามารถของเขา‛
Ibn Taimiyah (1976: 18) กลําววํา ‚การสั่งใช๎สูํความดี (ชอบธรรม) และห๎าม
ปรามสิ่งชั่วร๎าย (ไมํชอบธรรม ) ต๎องเป็นไปตามระดับขั้น นั่นคือด๎วยระดับของหัวใจ ระดับของ
วาจา และด๎วยระดับของกําลังหรืออํานาจ ซึ่งระดับของหัวใจนั้น จําเป็นจะต๎องมีในทุกๆ สภาพ หาก
