Page 241 - 001
P. 241
230
สถาปัตยกรรมสมัยนายะกะ (Nayak) แห่งมาทุระ (Madura)
เมื่ออาณาจักรวิชัยนครไม่อาจต้านทานการขยายอำนาจของรัฐมุสลิมทางเหนือได้
ชาวฮินดูก็อพยพลงไปทางตอนใต้และตั้งเมืองหลวงของพวกเขาใหม่ที่เมืองมาทุระภายใต้การ
นำของราชวงศ์นายะกะในราวพทธศตวรรษที่ 21 (คริสต์ศตวรรษที่ 17) สถาปัตยกรรม
ุ
ในช่วงนี้จึงถูกพฒนาขึ้นโดยราชวงศ์นายะกะและยังคงเป็นสถาปัตยกรรมที่มีรูปแบบฑรา
ั
วิทหรืออินเดียใต้และเกี่ยวพันกับศาสนาฮินดูเช่นเดิม
ศาสนสถานในสมัยนี้ได้ขยายพนที่ออกไปมากกว่าเดิมซึ่งการขยายอาณาเขตนั้น
ื้
ิ่
สอดคล้องกันกับพธีกรรมที่มีต่อเทพเจ้าที่เพมมากขึ้น ลานขนาดใหญ่รอบเทวาลัยถูก
ิ
ื่
ออกแบบเพอรองรับผู้คนที่เข้าร่วมในงานขบวนแห่ โคปุระในสมัยนี้มีความสูงใหญ่และถูก
สร้างไว้ที่ทิศหลักทั้งสี่ทิศ ซึ่งโคปุระที่มีขนาดใหญ่เช่นนี้ทำให้เทวาลัยประธานดูมีขนาดเล็กลง
40
อย่างเห็นได้ชัด
นอกจากการขยายพนที่หรือสร้างองค์ประกอบบางอย่างให้ดูใหญ่โตแล้ว มณฑปยัง
ื้
ถูกขยายออกเป็นโถงกว้าง เสาของห้องโถงมีมากกว่า 2000 ต้น สิ่งใหม่ที่เกิดขึ้นมาคือ บ่อน้ำ
หรือสระน้ำที่ใช้ในการประกอบพิธีกรรมล้อมรอบด้วยทางเดินมีหลังคาซึ่งประกอบไปด้วยเสา
อาจกล่าวได้ว่าลักษณะของสถาปัตยกรรมในสมัยนายะกะจะเน้นในเรื่องรายละเอียดของ
41
สิ่งก่อสร้างและขยายใหญ่จนดูเกินจริง มากกว่าจะพัฒนาสถาปัตยกรรมรูปแบบใหม่ๆขึ้นมา
สถาปัตยกรรมแบบเวสะระ
เป็นรูปแบบสถาปัตยกรรมที่มีลักษณะผสมผสานระหว่างแบบนคราและฑราวิท มี
ความเป็นไปได้ว่าคำว่าเวสะระมาจากคำว่า วิสหระ (Vishra) ในภาษาสันสกฤต ซึ่งแปลว่า
พนที่สำหรับใช้ในการเดิน (an area to take a long walk) สถาปัตยกรรมแบบเวสะระมัก
ื้
ปรากฏขึ้นในบริเวณภาคกลางและเดคข่าน ระหว่างเทือกเขาวินธัยและแม่น้ำกฤษณา มีชื่อ
เรียกอีกชื่อหนึ่งว่าแบบกรรนะตะกะ (Karnataka) เพราะเชื่อว่าต้นแบบเริ่มขึ้นที่รัฐแห่งนี้
จากการศึกษาพบว่ารูปแบบสถาปัตยกรรมเช่นนี้เริ่มต้นขึ้นตั้งแต่สมัยราชวงศ์จาลุก
ยะแห่งพาทามิ (พุทธศตวรรษที่ 12-13) ต่อมาราชวงศ์ราษฏรกูฏะพัฒนารูปแบบให้ดีมากขึ้น
ตามด้วยจาลุกยะแห่งกัลยะนะ และโดดเด่นอย่างชัดเจนในสมัยราชวงศ์โหยสฬะ โดย
42
ลักษณะเด่นๆของสถาปัตยกรรมแบบเวสะระสามารถสรุปได้ดังต่อไปนี้
• แผนผังของศาสนสถานเป็นทรงกลมซึ่งต่อมาพัฒนาเป็นรูปดาว
• ตัวอาคารตั้งอยู่บนยกพื้น ผิวหน้าอาคารเต็มไปการประดับตกแต่ง
• กำแพงด้านนอกของศาสนสถานไม่ได้ก่อเป็นกำแพงทึบแต่ตั้งเป็นเสาเว้นระยะห่าง
กันไป
• ศิขรแบบเวสะระพัฒนาไปหลายขั้นตอน โดยในช่วงแรกเป็นศิขรที่ผสมผสาน
40 Benjamin Rowland, The Art and Architecture of India Buddhist, Hindu, Jain, p. 181.
41 Ibid., pp. 182-183.
42 Lalit Chugh. (2016). Karnataka's Rich Heritage - Art and Architecture: From Prehistoric Times to the
Hoysala period. Chennai: Notion Press, n.pag.