Page 129 - 001
P. 129
118
บทที่ 8
ราชวงศ์คุปตะ
ิ
ยุคที่ราชวงศ์คุปตะได้ครอบครองอินเดียได้รับการพจารณาว่าเป็นช่วงเวลาที่มีความ
รุ่งโรจน์มากที่สุดในประวัติศาสตร์อินเดีย ภายหลังการล่มสลายของอาณาจักรโมริยะ แม้
กุษาณะและศาตวาหนะจะเข้ามาสืบทอดความยิ่งใหญ่ แต่ก็ไม่ได้สร้างความเป็นหนึ่งเดียวให้กับ
อินเดียแต่อย่างใด เมื่อกุษาณะหมดอำนาจลง พื้นที่บริเวณภาคเหนือถูกแบ่งเป็นอาณาจักรน้อย
ใหญ่โดยการครอบครองของกษัตริย์กลุ่มเล็กๆและชนเผ่า คุปตะได้ทำลายอาณาจักรเหล่านั้นลง
รวมไปถึงอิทธิพลจากต่างชาติที่อยู่ทางภาคเหนือจนถึงภาคตะวันตก และก่อตั้งอาณาจักรคุปตะ
ซึ่งมีรูปแบบทางการเมืองและการจัดการที่เป็นเอกภาพขึ้นทางภาคเหนือของอินเดีย ซึ่งมีความ
ยืนยาวกว่า 200 ปี ความมั่นคงทางการเมืองมีส่วนสำคัญที่ทำให้เศรษฐกิจ สังคม และ
ศิลปวัฒนธรรมรุ่งเรืองตลอดช่วงเวลาที่คุปตะครอบครองอินเดีย
ภูมิหลังทางประวัติศาสตร์
การศึกษาเรื่องราวต่างๆของอินเดียในช่วงพุทธศตวรรษที่ 9-12 นักวิชาการใช้หลักฐาน
ต่างๆที่มีความหลากหลายไม่ว่าจะเป็นจารึก แผ่นทองแดง เหรียญ วรรณกรรม และบันทึกการ
เดินทางจากชาวต่างชาติ ทั้งนี้จารึกส่วนใหญ่เป็นศิลา ซึ่งนอกจากจะเป็นจารึกของราชวงศ์คุป
ตะเองแล้ว ยังพบจารึกของราชวงศ์อื่นๆที่ร่วมสมัยกัน เช่น วากาฏกะ (Vakatakas) กดัมพะ
(Kadambas) วรรมัน (Varmans) และหูณะ (Hunas) ส่วนวรรณกรรม คือ ปุราณะ (Puranas)
และสมฤติ (Smriti) ยกตัวอย่างเช่น วายุ-ปุราณะ มัสยะ-ปุรานะ นาลาทา-สมฤติ พฤหัสปติ-
สมฤติ งานเขียนของกาลิทาส (Kalidasa) ในขณะที่บันทึกของชาวต่างชาติได้แก่ บันทึกการ
เดินทางของหลวงจีนฟาเหียน (Fa Hien) เหี้ยนซัง (Hiuen Tsang) และอี้จิง (I-tsing)