Page 52 - 045
P. 52
32
1) การก าหนดปัญหาและความต้องการ
การวิเคราะห์สภาพปัจจุบัน ปัญหาและความต้องการ เป็นขั้นตอนส าคัญจะต้อง
ู้
ด าเนินการเพื่อให้เกิดความร ความเข้าใจอย่างถ่องแท้ถึงสภาพปัจจุบัน ปัญหาทางด้านเศรษฐกิจ
สังคม และการศึกษา ทั้งในอดีต ปัจจุบัน และแนวโน้มความต้องการในอนาคต เพื่อเป็นพื้นฐานใน
การก าหนดจุดประสงค์ นโยบาย และมาตรการในการพัฒนาต่อไป
นอกจากนั้นการวิเคราะห์สภาพปัจจุบัน ปัญหาและความต้องการ ยังเป็นการ
วิเคราะห์เพื่อให้ทราบถึงสภาพการด าเนินการ หากการด าเนินการยังไม่เป็นไปตามเป้าหมายที่
หน่วยงานต้องการ สภาพนั้นเป็นปัญหาที่จะก าหนดแนวทางแก้ไข แต่หากสามารถด าเนินการได้
ื
ใกล้เคียงหรอสูงกว่าเป้าหมายของหน่วยงานก็สามารถจะก าหนดแนวทางพัฒนาให้มีคุณภาพและ
ั
มาตรฐานสูงขึ้นอีกได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสภาพความพรอมด้านทรพยากร แนวทางวิเคราะห์ปัญหาและ
้
ความต้องการ สภาพปัจจุบันและปัญหาทางด้านเศรษฐกิจ สังคม และการศึกษา มีประเด็นที่ควร
พิจารณาอยู่สองประการ คือ
1. การศึกษาแนวโน้มในอนาคต เพื่อทราบถึงความเปลี่ยนแปลงต่างๆที่คาดว่าจะ
ี
เกิดขึ้นอก 5 ถึง10 ปีข้างหน้า การศึกษาแนวโน้มในอนาคตยิ่งไกลออกไปเท่าไรก็จะท าให้การ
ก าหนดแผนมีความสอดคล้องกับสภาพความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในอนาคตมากขึ้น เพราะผลที่จะ
เกิดขึ้นจากพัฒนาการศึกษาต้องใช้เวลานานตามระยะเวลาเรยนในแต่ละหลักสูตร ดังนั้นการศึกษา
ี
ื่
แนวโน้มในอนาคตจึงมีความส าคัญอย่างยิ่ง เพราะการก าหนดแผนเป็นเรองที่เกี่ยวกับอนาคตทั้งสิ้น
การศึกษาแนวโน้มในอนาคตจะศึกษาได้จากข้อมูลเบื้องต้น แนวนโยบายเบื้องบนและปัจจัยอนๆ
ื่
ที่มีผลกระทบต่อการเปลี่ยนแปลง
2. การวิเคราะห์ปัญหาเพื่อค้นหาปัญหาและสาเหตุของปัญหา ทั้งที่เป็นปัญหา
ทางการศึกษาและปัญหาที่เกี่ยวข้องต่อการศึกษา การวิเคราะห์เพื่อค้นหาปัญหาและสาเหตุของ
ปัญหามีแนวทางการด าเนินงานโดยวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น วิเคราะห์ข้อมูลเบื้องล่างและวิเคราะห์
ข้อมูลเบื้องบน
ขั้นตอนเตรียมการวิเคราะห์ปัญหาและความต้องการ ในขั้นนี้ควรมีหลักในการ
เตรียมการสี่ประการ คือ
1. จัดตั้งองค์กรหรอมอบหมายบุคคลที่เหมาะสมให้รับผิดชอบในการวางแผน ใน
ื
กรณีของหน่วยงานที่มีกอง ฝ่าย หรืองานที่รับผิดชอบการวางแผนโดยตรง การประสานงานในเรื่อง
การจัดท าแผนก็จะเป็นหน้าที่ของหน่วยย่อยนั้น