Page 13 - 026

13

บทที่ 1

บทน า

ความเป็นมาของปัญหาและปัญหา

สถาบันอุดมศึกษาถือเป็นแหล่งความรู้ส าคัญของประเทศ ซึ่งมีหน้าที่ทั้งในการ

รวบรวม การผลิตและถ่ายทอดความรู้ให้แก่สังคม สถาบันอุดมศึกษา มีภารกิจหลัก 4 ประการ คือ
การผลิตและพัฒนาคนระดับกลางและระดับสูง การวิจัยเพื่อสร้างและพัฒนาองค์ความรู้การบริการ

วิชาการแก่สังคม และการท านุบ ารุงศิลปวัฒนธรรม รวมทั้งเป็นแหล่งรวมของวิทยาการหลายแขนง

และเป็นศูนย์รวมของนักวิชาการที่มีความรู้ความสามารถ บทบาทที่ส าคัญของสถาบันอุดมศึกษา จึง
เป็นตัวน าการเปลี่ยนแปลง (Change Agent) เป็นองค์กรที่ขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงของสังคมตาม

บทบาทและความรับผิดชอบของการเป็นสถาบันอุดมศึกษา เพื่อน าพาประเทศไปสู่สังคมที่พึง

ปรารถนาในที่สุด (ภาวิช ทองโรจน์, 2551) ส านักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา (สกอ.) ได้
ก าหนดภารกิจหลักของสถาบันอุดมศึกษา ทั้ง 4 ด้านอย่างมีดุลยภาพ ดังนี้ 1. มีหลักสูตรและการ

เรียนการสอนที่ทันสมัย ยืดหยุ่น สอดคล้องกับความต้องการที่หลากหลายของประเภทสถาบันและ

สังคม 2. มีการวิจัยเพื่อสร้างและประยุกต์ใช้องค์ความรู้ใหม่ที่เป็นการขยายพรมแดนความรู้และ
ทรัพย์สินทางปัญญาที่เชื่อโยงกับสภาพเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อมตามศักยภาพของ

ประเภทสถาบัน 3. มีการให้บริการทางวิชาการที่ทันสมัย เหมาะสม สอดคล้องกับความต้องการ ตาม
ระดับความเชี่ยวชาญของประเภทสถาบัน 4. มีการอนุรักษ์ ฟื้นฟู สืบสาน พัฒนา เผยแพร่วัฒนธรรม

ภูมิปัญญาท้องถิ่น เพื่อเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจ และความภาคภูมิใจในความเป็นไทย มีการปรับ

ใช้ศิลปวัฒนธรรมต่างประเทศอย่างเหมาะสม เพื่อประโยชน์ในการพัฒนาสังคมและประเทศชาต ิ
นิธิ เอียวศรีวงศ์ (2530) กล่าวว่า หน้าที่หลักของมหาวิทยาลัยเป็นหน้าที่ที่แยกออก

จากกันไม่ได้ แท้จริงหน้าที่ทั้ง 4 ด้านนี้ เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ไม่มีการประสิทธิ์ประสาทวิทยาการที่
มีคุณค่า หากไม่ได้หมายถึงการถ่ายทอดวิชาการที่มีพื้นฐานจากการวิจัยด้วยจุดมุ่งหมายที่เห็น

ประโยชน์ของชุมชนเป็นเปูาหมายปลายทาง และเป็นส่วนหนึ่งของการส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม

ในท านองตรงกันข้าม การวิจัยที่ไม่มีความสัมพันธ์แต่อย่างใดกับเปูาหมายของการถ่ายทอดวิทยาการ
ไม่คิดว่าจะมีคุณประโยชน์อย่างใดแก่ชุมชน และไม่มีส่วนสร้างเสริมวัฒนธรรมเลยก็ไม่น่าจะเป็นการ

วิจัยที่พึงท าในมหาวิทยาลัย สอดคล้องกันกับ สุชาติ ประสิทธิ์รัฐสินธ (2536) ที่กล่าวว่า
ุ์
สถาบันอุดมศึกษาของรัฐยังมีหน้าที่เกี่ยวข้อง และรองรับซึ่งกันและกัน จะขาดอย่างใดอย่างหนึ่งเสีย