Page 38 - 022
P. 38
38
ิ
ึ
็
่
ึ
ึ
สังคมนั้นก าหนดข้น ดังนั้นบทบาทจงเปนแบบแห่งความประพฤตของบคคลในสถานะหนงทพึงม ี
ุ
ี่
ุ
ี
ี
ื่
ั
ึ
่
ต่อบคคลอนในสถานะอกอย่างหนงในสังคมเดยวกัน เช่น แพทย์ย่อมมบทบาทในการรกษาพยาบาล
ี
คนไข้ แม้วิธในการรกษาหรอการปฏบัตต่อคนไข้จะผิดแผดแตกต่างกัน แต่แพทย์ต้องท าหน้าทเปน
ั
ื
ิ
ี
็
ิ
ี่
ั
ื
ี่
ื
ั
ี่
แพทย์ คอรกษาคนไข้นั่นเอง และการทแพทย์ต้องรกษาคนไข้น้เองคอ “บทบาท” ทสังคมคาดหวัง
ี
่
จากแพทย์ ซงสอดคล้องกับนยามทวัชรา คลายนาทร (2530: 50) และพระมหาสนอง ปจโจปการ ี
ึ
ี่
ิ
ั
ื
ิ
ิ
ิ
ี่
(2553: 78) ทได้นยามบทบาทว่า เปนแบบแผนพฤตกรรม หรอพฤตกรรมทปฏบัตตามสถานภาพ
ิ
็
ิ
ี่
ิ
ซงสังคมก าหนดและคาดหวังให้สมาชกได้กระท าตามสถานภาพทตนด ารงอยู่
ี่
่
ึ
ิ
ั
ึ
เครช ครท์ชฟลด์ และบอลลัชเชย์ (Krech, Crutchfield and Ballachey, 1962: 338 อ้างถงใน
ุ
ิ
็
รพีพรรณ สวรรณณัฐโชต, 2530: 66) ได้ให้ค าจ ากัดความของบทบาทไว้ว่า เปนแบบแผนของความ
ู
ี่
ื่
ิ
ุ
ต้องการ เปาหมาย ความเชอ ความรสก ทัศนคต คณค่าและการกระท าทสมาชกในสังคมคาดหวังว่า
้
ึ
ิ
้
ิ
ควรจะเปนไปตามลักษณะของชนดต าแหน่งทมอยู่ หรออาจกล่าวสั้นๆ ว่า บทบาทก็คอ พฤตกรรม
ิ
ื
ี่
ี
็
ื
ื
ี่
ิ
ิ
ี่
ุ
ิ
ทคาดหวังว่าบคคลทอยู่ในสถานภาพนั้นควรจะประพฤตหรอปฏบัต
ุ
ลวินสัน (Levinson, 1971: 11) ได้สรปความหมายของบทบาทไว้ 3 ประการ คอ
ื
ี
1. บทบาทหมายถง ปทัสถาน (Norms) ความคาดหวัง (Expectation) ข้อห้าม (Taboos)
ึ
ี่
ี
ความรบผิดชอบ (Responsibilities) และอนๆ ทมลักษณะในท านองเดยวกัน ซงผูกพันอยู่กับ
่
ื่
ั
ี
ึ
ต าแหน่งทางสังคมทก าหนดให้
ี่
ิ
ื่
2. บทบาทหมายถง ความคดเหนของบคคลผู้ด ารงต าแหน่งทคดและกระท าเมอด ารง
ึ
ุ
ิ
็
ี่
ต าแหน่งนั้นๆ
3. บทบาทหมายถง การกระท าของบคคลแต่ละคนทกระท าโดยให้สัมพันธกับโครงสราง
ึ
ี่
้
์
ุ
ุ
ื่
ี่
ื
ื
ี
ทางสังคม หรออาจกล่าวอกนัยหนงก็คอ แนวทางทบคคลพึงกระท าเมอได้ด ารงต าแหน่งนั้นๆ
ึ
่
็
เพื่อให้สังคมเปนปกต ิ
ไทเลอรและคณะ (Taylor et al., 1987: 88) ได้นยามบทบาทว่า หมายถง ความคาดหวังต่อ
์
ึ
ิ
ี่
ิ
ิ
่
ี
ุ
ี่
พฤตกรรมทมต่อสถานภาพหนง ซงคาดหวังว่าบคคลหนงนั้นควรจะประพฤตปฏบัต ควรทจะคด
ิ
ิ
ิ
ึ
่
ึ
่
ึ
ื
ี
ี่
ี่
้
ึ
ึ
หรอควรทจะมความรสกนกคดสอดคล้องกับสถานภาพทก าหนดโดยสังคมและก าหนดโดยการ
ู
ิ
ู
เรยนรของปจเจกชนผ่านกระบวนการทางสังคม
ี
ั
้
ื่
ุ
ชารอน (Charon, 1991: 158) ได้อธบายความหมายของปทัสถานและบทบาทว่า เมอบคคล
ิ
ี่
์
ี
ได้ครอบครองต าแหน่งใดต าแหน่งหนงทมปฏสัมพันธกับบคคลอน เขาย่อมจะถกคาดหวังให้แสดง
่
ื่
ู
ิ
ุ
ึ
ี
ุ
ี่
ี
ิ
พฤตกรรมตามต าแหน่งทครอบครองไว้ ความคาดหวังดังกล่าวน้เรยกว่าปทัสถาน (Norm) และชด
ี
ของปทัสถาน (Set of Norms) ทก าหนดต าแหน่งน้เรยกว่า “บทบาท”
ี่
ี
