Page 92 - 017
P. 92
92
ۗ
19
ความวํา ‚ฉะนั้นพึงรู๎เถิดวํา ไมํมีพระเจ๎าอื่นใดนอกจากอัลลอฮฺ
และจงขออภัยโทษตํอความผิดเพื่อตัวเจ๎าและเพื่อบรรดา
ผู๎ศรัทธาหญิง และอัลลอฮฺ ทรงรู๎ดียิ่งถึงพฤติการณ๑ของพวกเจ๎า
60
และที่พํานักของพวกเจ๎า
(มุหัมมัด : 19)
ี
และ จากอายะฮฺข๎างต๎น ทํานอิมามบุคอร ได๎แบํงบทในหนังสือเศาะหีหฺของ
ทํานออกเป็นบทที่วําด๎วยความรู๎มากํอนการปฏิบัติ‛
Sa‘īd ‘Alī al-Qah ฺțahniy (1992: 44) กลําววํา Ibn H ฺajar ได๎กลําวในฟัตหุลบา
รีย๑ (1:160) วํา ‚จากอายะฮฺข๎างต๎นปรากฏข๎อสั่งใช๎ของอัลลอฮฺ สองประการ คือ ความรู๎ และการ
ปฏิบัติ ซึ่งจะเริ่มด๎วยกับความรู๎กํอน ในคําตรัสที่วํา … จากนั้นก็
ตามมาด๎วยการปฏิบัติในคําตรัสที่วํา ... … ซึ่งเป็นการบํงชี้วําขั้นตอนของความรู๎
ต๎องมีกํอนขั้นตอนของการปฏิบัติ และความรู๎นั้นเป็นเงื่อนไขของความถูกต๎อง (เศาะหฺ) ในคําพูด
และการปฏิบัติ‛
ค. ประเภทของหิกมะฮฺ
Ibn Qiyyim (2001/2: 187) กลําววํา ‚หิกมะฮฺมีสองประเภท คือ หิกมะฮฺที่เป็น
ภาคทฤษฏีหรอความรู๎ และ หิกมะฮฺที่เป็น ภาคปฏิบัติ‛ สําหรับหิกมะฮฺในสํวนที่ทฤษฏี แหลํงที่มา
ื
ของมันคือ ความรู๎และประสบการณ๑ และหิกมะฮฺในสํวนที่เป็นภาคปฏิบัติ แหลํงที่มาของมันคือ การ
กระทําที่ถูกต๎อง เป็นธรรม ซึ่งหิกมะฮฺไมํสามารถแยกออกจากทั้งสอง ได๎ เนื่องจากมนุษย๑ที่มีความ
ฺ
60 ด๎วยเหตุดังกลําวพึงรู๎เถิดวํา ไมํมีพระเจ๎าอื่นใดนอกจากอัลลอฮ และจงขออภัยโทษตํอความผิดของพวก
เจ๎าหน๎าที่เป็นมุอ๑ มินชาย และมุอ๑มินหญิง เพราะอัลลอฮ ฺ ทรงรู๎ดีถึงพฤติกรรมตําง ๆ ของพวกเจ๎าทั้งในเวลา
กลางวันและกลางคืน