Page 226 - 001

215

ไกรลาศนี้ใช้วิธีสลักภูเขาจากยอดลงมาด้านล่าง สิ่งก่อสร้างต่างๆจึงมาจากหินภูเขาเนื้อ
27
เดียวกันทั้งหมด

ภาพที่ 63 เทวาลัยไกรลาส
ที่มา : https://fr.wikipedia.org/ [Online], accessed 14 May 2018.

ั
ั
• เอเลฟนตะ (Elephanta) เป็นศาสนสถานที่อยู่บนเกาะเอเลฟนตะนอกอ่าวบอม
เบย์ ประกอบไปด้วยกลุ่มถ้ำ 2 กลุ่มใหญ่ คือ กลุ่มถ้ำที่สร้างเนื่องในศาสนาฮินดู มีทั้งหมด 5
ถ้ำ และกลุ่มถ้ำที่สร้างเนื่องในศาสนาพทธ มีด้วยกัน 2 ถ้ำ แต่เดิมมีชื่อเรียกว่า ฆะระปุริ
ุ
(Gharapuri) แปลว่า “เมืองแห่งถ้ำ” แต่โปรตุเกสได้ตั้งชื่อให้ใหม่ว่า เอเลฟนตะ เนื่องจาก
ั
ประทับใจประติมากรรมรูปช้างที่สลักด้วยก้อนหินสีดำ

ด้วยเหตุว่าไม่ปรากฏจารึกในศาสนสถานแต่ละแห่ง นักวิชาการจึงสันนิษฐานจาก
รูปแบบงานศิลปกรรมและกำหนดว่า สถาปัตยกรรมถ้ำเหล่านี้น่าจะสร้างขึ้นในราวพทธ
ุ
ศตวรรษที่ 11 – 14 (ปลายคริสต์ศตวรรษที่ 5 - ปลายคริสต์ศตวรรษที่ 8)
ถ้ำที่สำคัญคือ ถ้ำหมายเลข 1 ซึ่งเป็นศาสนสถานที่สร้างขึ้นเพอถวายพระศิวะ มี
ื่
แผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ทางเข้าหลักหันหน้าไปทางทิศเหนือ ภายในครรภคฤหะ

(Garbha-griha) มีลึงค์อันเป็นสัญลักษณ์ของพระศิวะประดิษฐานอยู่ สิ่งที่น่าสนใจสำหรับ
ศาสนสถานแห่งนี้คือ ประติมากรรม “มหาเทวะ” หรือที่เรียกกันว่า ตรีมูรติ (พระศิวะ 3

ั
ั
พกตร์) ซึ่งสลักอยู่บนกำแพงทางด้านใต้ มีความสูง 5.45 เมตร โดยพระพกตร์ทั้งสามของ
พระศิวะนี้สะท้อนถึงลักษณะสำคัญของพระศิวะ ที่เป็นทั้งผู้สร้างสรรค์ (creator) ผู้ปกป้อง
ั
(protector) และผู้ทำลาย (destructor) กล่าวคือ พระพกตร์ทางด้านขวา (หันหน้าไปทาง

27 กำจร สุนพงษ์ศรี, ประวัติศาสตร์ศิลปะอินเดีย, หน้า 200.