Page 10 - 0006
P. 10
1
บทที่ 1
บทน า
1.1 ความส าคัญและที่มาของปัญหาที่ท าการวิจัย
ซะกาตเป็นหนึ่งในเสาหลักส าคัญทั้ง 5 ของหลักการอิสลามในคมภร์อัลกุรอานได้ระบุเรื่อง
ั
ี
ั
ซะกาตต่อท้ายหลังค าสั่งใช้ในการละหมาดในหลายโองการ แสดงให้เห็นภารกิจส าคญยิ่งของมุสลิม
สองประการนี้ นั่นคือการละหมาดเป็นหลักปฏิบัติที่ปัจเจกมีต่อพระเจ้า ขณะที่ซะกาตเป็นหลักปฏิบัติ
ที่เขาพึงมีต่อเพื่อนมนุษย์ ทั้งสองล้วนแล้วแต่เป็นการขัดเกลาตัวเองเพื่อแสวงหาความโปรดปรานจาก
พระเจ้าและการแสดงออกถึงการเป็นมุสลิมที่ดี (อับดุลสุโก ดินอะ, 2555)
ึ
“ซะกาต” ในเชงภาษาหมายถง การเพิ่มพูนและความจ าเริญของการจ่ายซะกาต คอการ
ิ
ื
เพิ่มพูนผลบุญ ความหมายทางภาษาสื่อถึงความความเจริญงอกเงย ความเพิ่มพูน ทั้งผู้ให้และผู้รับซึ่ง
อยู่ในฐานะยากจน (อัลมัรดาวีย์ 3/3) ซะกาตมีอัตราส่วนที่แน่นอนที่เก็บจากทรัพย์สินแต่ละประเภท
ของมุสลิมที่เกินเกณฑ์ขั้นต่ าที่ศาสนาอิสลามระบุไว้ โดยซะกาตจะถกน าไปมอบให้กับผู้ที่มีสิทธได้รับ
ิ
ู
การช่วยเหลือตามที่ระบุไว้ 7 จ าพวกได้แก่ ผู้ที่ยากจน ผู้ที่ขัดสน เจ้าหน้าที่ในการรวบรวมซะกาต ผู้ที่
หัวใจได้รับการโน้มน้าว (สู่อิสลาม) การไถ่ทาส ผู้มีหนี้สินล้นตัว ในหนทางของอัลลอฮฺ และผู้ที่อยู่ใน
ระหว่างเดินทาง (อับดุลเลาะ อับรู, 2549) ทรัพย์สินแต่ละประเภทมีอัตราการจัดเก็บ เกณฑ์ขนต่ า
ั้
และรอบการช าระที่แตกต่างกันออกไปตามที่ศาสนทูตมูฮัมมัดได้วางแนวปฏิบัติเอาไว้
จากมุมมองนักเศรษฐศาสตร์ ซะกาตเป็นเครื่องมือในการแก้ปัญหาทางด้านเศรษฐกิจ สังคม
่
ี
ของชมชนและประเทศ เชน การรักษาเสถยรภาพทางเศรษฐกิจ โดยซะกาตสามารถชะลอความ
ุ
ร้อนแรงในช่วงเศรษฐกิจเติบโตและพยุงความฝืดเคืองของเศรษฐกิจในยามตกต่ า นอกจากนี้ซะกาตยัง
ช่วยในกระจายรายได้และความมั่งคั่งในระบบเศรษฐกิจหมุนเวยนไปยังภาคส่วนต่าง ๆ ไม่กระจุกอยู่
ี
่
ึ้
เพียงเฉพาะกลุ่มซึ่งท าให้เกิดกิจกรรมทางเศรษฐกิจมากขน และชวยให้ระบบเศรษฐกิจเติบโตอย่าง
ยั่งยืน (Ibrahim, 2006)
การบริหารจัดการซะกาตในแต่ละยุคสมัยของประวัติศาสตร์อิสลามมีความแตกต่างกัน อาทิ
ในสมัยของศาสนทูตมูฮัมมัด (ซ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม) มีการจัดส่งเจ้าหน้าที่เพื่อจัดเก็บซะกาต
ั
และมีการตั้งเสมียนซะกาตเพื่อบันทึกขอมูลที่เกี่ยวของ ท่านศาสนทูตคดเลือกผู้จัดเก็บซะกาตที่
้
้
เหมาะสม มอบนโยบายการจัดเก็บซะกาตและวางระบบการตรวจสอบการท างานของเจ้าหน้าที่ด้วย
ตัวเอง ในสมัยของคอลีฟะฮ์ทั้งสี่ ได้มีการจัดตั้งกองคลัง (บัยตุลมาล) การเอาจริงเอาจังในการจัดเก็บ
ซะกาต การจัดแบ่งซะกาตไปยังกลุ่มคนต่าง ๆ ด้วยความโปร่งใสและยุติธรรม ในสมัยของคอลีฟะฮ์
อุมัรได้จัดวางโครงสร้างการจัดการด้านบัญชี ด้านทะเบียน รวมทั้งด้านการจัดเก็บและแจกจ่าย ที่เป็น
ระบบมากขึ้น ในภายหลังการจัดการซะกาตเริ่มลดความส าคัญลงไป อันเนื่องจากรายได้ของรัฐในส่วน