Page 113 - 001

ี
นโยบายสาธารณะ: แนวคิดพื้นฐาน ขอโตแยงกระบวนการนโยบาย และระเบียบวิธ ยศธร ทวีพล
Public Policy: Basic Concepts, Policy Process Arguments and Methodology

เปลี่ยนแปลงพฤติกรรม ซึ่งเปลี่ยนแปลงมากนอยแตกตางกันตามความตองการรัฐบาล สุดทายจะนำมา
สูผลผลิตจากการออกแบบนโยบายที่กอใหเกิดผลกระทบแกสังคมหรือสาธารณะ ดังภาพที่ 4.3

ภาพที่ 4.3 หวงโซเครื่องมือนโยบาย กลไกและผลผลิต

การสนบสนุน ขีดความสามารถ การเปลี่ยนแปลง ผลกระทบ
ั
กฎระเบียบ นโยบาย มากนอย นโยบาย

เครื่องมือ ทรัพยากร กลไก พฤติกรรม ผลผลิต

บริบทอุปสรรคและขอจำกัด

ที่มา: Howlett (2019: 80)


สำหรับเครื่องมือนโยบายที่นิยมถูกนำมาใช แบงออกเปน 5 กลุม ดังตารางที่ 4.2 ไดแก 
เครื่องมือนโยบายที่ใชกลไกตลาด เครื่องมือนโยบายที่ใชกลไกภาษและเงินอดหนุน เครื่องมือนโยบายที่
ุ
ี
ใชกฎระเบียบ เครื่องมือนโยบายที่ไมใชกลไกตลาด เครื่องมือนโยบายที่ใชการประกันและการบรรเทา
ผลกระทบ โดยแตละเครื่องมือสัมพันธกับปญหา อาทิ ความลมเหลวของระบบตลาด (traditional

market failures: MF) ประกอบดวย สินคาสาธารณะ ผลกระทบภายนอก (externalities) การ
ผูกขาดโดยธรรมชาติ ขอมูลอสมมาตร (information asymmetries) ตอมาเปนขอจำกัดอื่นๆ ใน
กรอบการแขงขัน (other limitations of the competitive framework: LCF) อาทิ ตลาดเบาบาง

(thin marker) ปญหาที่เกี่ยวของกับความพึงพอใจ ปญหาเกี่ยวกับความไมแนนอน ปญหาเกี่ยวกับการ
บริโภคขามเวลา (intertemporal problem) ตนทุนในการปรับตัว (adjustment cost) ปญหาตอมา

เกี่ยวของกับความกังวลในการจัดสรรสินคาและบริการ (distributional issue/concerns: DI) อาทิ
ความเสมอภาคในโอกาส ความเทาเทียมกันของผลลัพธ และสุดทายความลมเหลวของรัฐ

(government failures: GF) อาทิ ประชาธิปไตยทางตรง รัฐบาลตัวแทน การจัดหาใหโดยระบบ
ราชการและการกระจายอำนาจ (Weimer and Vining, 1999 อางใน ณัฐฐา วินิจนัยภาค, 2554)

93