Page 19 - 023

8

แนวคิดและหลักการเกี่ยวกับบทบาทหน้าที่ของต ารวจ

กิจกรรมต ารวจในประเทศไทยถือเป็นงานระดับชาติที่มีประวัติความเป็นมาและ

การพัฒนาองค์การอย่างต่อเนื่องจากอดีตจนถึงปัจจุบัน กิจการต ารวจเป็นส่วนประกอบที่ส าคัญและ
มีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับการปกครองและการบรหารประเทศทุกๆประเทศ เป็นส่วนราชการ
ิ
ั

ขนาดใหญที่มีเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานรวมกันอยู่เป็นจ านวนมาก มีเขตอานาจความรบผิดชอบและเขต
่
่
ั
พื้นที่ การปกครองเพื่อปฏิบัติการตามประมวลกฎหมาย วิธีพิจารณาความอาญาและบทกฎหมายอน
ิ
เนื่องเกี่ยวกับความผิดคดีอาญาทั่งหลายทั่วราชอาณาจักร การปฏิบัติในส่วนที่ให้บรการกับ
ประชาชนเป็นเวลา 24 ชั่วโมงทุกวัน เนื่องจากต ารวจเป็นเจ้าหน้าที่ของรฐที่มีภารกิจในด้านการ
ั
ั
รกษาความสงบเรยบรอย รกษากฎหมายและระเบียบแบบแผนของบ้านเมือง คุ้มครองชีวิตและ
้
ี
ั
ทรัพย์สินของประชาชน เพื่อให้สังคมและประเทศชาติมีความสงบสุขและมั่นคง

1. ความหมายของต ารวจ

ค าว่า “ต ารวจ” (police) มีนักวิชาการให้ความหมายไว้มากมายหลายประการตาม
แนวคิดและทัศนะของแต่ละบุคคล พอสรุปได้ดังนี้

ประเสรฐ เมฆมณี (2527) ได้ให้ความหมายของค าว่าต ารวจ ว่าค านี้ตรงกับศัพท์
ิ
ภาษาอังกฤษว่า “Police” มีพื้นฐานมาจากค าว่า “Watch man” โดยหมายถึง ผู้ตรวจตรา ซึ่งถือก าเนิด
ั
มาจาก “การจัดระบบตรวจตรา และคุ้มครอง” (Watch and ward system) ของต ารวจองกฤษ และมี
ประวัติความเป็นมาคล้ายคลึงกับค าว่า “Rattle wath” หรอหน่วยตรวจตราคุ้มภัยแก่ประชาชนของ
ื
ต ารวจสหรัฐอเมริกาแต่เดิมด้วย

ราชบัณฑิตยสถาน (2546 : 463) ให้ความหมายของต ารวจว่า หมายถึง เจ้าหน้าที่
ั
ของรฐที่มีหน้าที่ตรวจตรารกษาความสงบ จับกุมและปราบปรามผู้กระท าผิดกฎหมาย โดยมีการ
ั
เรียกชื่อตามหน้าที่ความรับผิดชอบ เช่น ต ารวจสันติบาล ต ารวจกองปราบ ต ารวจดับเพลิง ต ารวจน้ า

ต ารวจรถไฟ ต ารวจปาาไม้ ต ารวจตรวจคนเข้าเมือง ฯลฯ
้
ิ
Morgenthau (อางถึงใน อยุทธ์ เพชรอนทร, 2542 : 1 ) ให้ความหมายว่า ต ารวจ
หมายถึง บุคคลที่ท ากิจกรรมของรฐเกี่ยวข้องกับความสงบภายใน ระเบียบข้อบังคับ รวมถึงการรบ
ั
ั
ั
นโยบายรฐไปปฏิบัติ เพื่อความมั่นคงภายในความสะดวก ศีลธรรม และยกระดับมาตรฐานในการ
ครองชีพของประชาชน